Boeren en landmeters op hofstede 'Nieuwlandsrust
in Sint Joosland
Jan van Eek, redacteur en werkzaam bij bet Kadaster
De inventarisatie van Instrumenteel
erfgoed leidt soms - los van liet directe
resultaat - tot 'n onverwacht interessante
ontmoeting. Zoals liet onderzoek naar
museale meet- en rekenapparatuur bij het
Kadaster in de provincie Zeeland. Via
Middelburgse collega's, kwam ik terecht
bij de familie Polderdijk op de hofstede
'Nieuwlandsrust' in Sint Joosland.
Boerderij en bewoners bleken een rijke
geschiedenis te herbergen waarin boer en
landmeter een grote rol hebben gespeeld.
De Middelburgse polder
In 1640 wordt het gebied rondom het
voormalige eiland Sint Joosland bedijkt en
drooggelegd.
DD O
I let heeft overigens letterlijk heel wat voeten in de aarde gehad alvorens het Verbaal van
grensbepaling met betrekking tot de begrenzing van het eiland Sint Joosland door alle
partijen kon worden vastgesteld. De ambachtsheren" van Sint Joosland en s Heer-
Arendskerke hebben aardig wat gedelibereerd met de landmeters over de juiste begrenzing
van hun gebied. Doch op 28 november 1644 is het zover en wordt liet Verbaal door de
desbetreffende partijen en de gezworen landmeters J. Pieterse en A. Smallingange als
gemachtigden ondertekend. En dan ligt het ook 'goed vast' getuige de slotpassage van het
verhaal: waarmede partijen voornoemd hierin haarzelven gehouden hebben vergenoegd
en gecontenteerd, zoo ten opzichte van het scheid binnen cds ook buitendijksbeide in het
vermelde verbaal begrepenbelovende daartegen nooit iets te zullen doen of geheugen bij
iemand gedaan te worden, directe/ijk noch indirectelijk.Met andere woorden: hier komen
we niet meer op terug! En de geschiedenis heeft aangetoond dat partijen hun woord hebben
gehouden, want de in het verbaal bekrachtigde grens blijft tot ver in de 20ste eeuw de
afbakening van de voormalige ambachtsheerlijkheden Nieuwland en Sint Joosland. Op 0 mei
1644 had de regering van Middelburg het bedijkte gebied al de naam 'Middelburgschen
polder' gegeven en besloten de poldergronden in het openbaar te verkopen. Door twee
gezworen landmeters, Pieter Gillissen en Jacob Pietersen, werd de polder gemeten en ver
kaveld.
Hofstede Nieuwlandsrust
Enkele jaren na de bedijking - namelijk in 1648 - wordt de monumentale hofstede
"Nieuwlandsrust', als één van de eerste zeven hoeven in de polder, gesticht. Het jaartal 1787
dat in muurankers de gevel van het woongedeelte siert, duidt op de vernieuwing van de
boerderij in dat jaar. Het is een prachtig voorbeeld van het type 'Zeeuwse schuurgroep'
Zoals de naam al aangeeft valt de nadruk op de schuur. Het woonhuis is veel kleiner dan de
Hofstede 'Nieuwlandsrust' aan de Oude Dijk in
Nieuw en Sint Joosland
(foto:van Eek)
