Besloten werd dus dat de Franse meter in gebruik zou blijven. In art.l van deze wet was
bepaald dat de nieuwe maten uiterlijk 1 januari 1820 ingevoerd moesten zijn. Dit gold dus
ook voor liet Kadaster.
I lelaas wenste de commissie, en dus de overheid, de Franse benamingen niet over te nemen.
In de wet lezen we verder:
'Art. 9. De bij art. 6 gemelde lengte is de grondslag ran alle lengtemaat en zal de naam elle
dragen.
De Franse mètre werd dus el of elle genoemd, de décamètre werd roede, de decimetre palm,
de centimetre duim en de millimetre streep!!4
De landmeters der eerste klasse Machen hebben in 1827 Apeldoorn opgemeten0 en dan ook
volgens voorschrift de meter el of elle genoemd. De basis van liet driehoeksnet van
Apeldoorn was dus gewoon 1580 meter lang''.
I Iet zal duidelijk zijn dat dit gebruik van oude namen voor nieuwe maten destijds (en ook
nu nog bij historisch onderzoek) voor veel verwarring heeft gezorgd. Zo heeft een onder
zoeker van keuringsgegevens van militairen zich eens verbaasd dat die militairen vroeger zo
klein waren
Later is de regering op dit besluit teruggekomen en is de mètre gewoon meter geworden.
H.C. Ponls
1 E.Molema - Ons Kadaster voor oningewijden geschetst. P Noordhoff, Groningen 1898.
2 Voor meer gegevens over de opleiding in Delft zie: H.C.Pouls - Wel of niet? 'Delft' en de opleiding tot land
meetkundig of geodetisch ingenieur. In Delft Integraal 98-3, blz. 24-27.
3 Zie J.M. Verhoeff - De oude Nederlandse maten en gewichten. Amsterdam 1983.
4 H.C. Pouls - De Landmeter van de Romeinse tot de Franse tijd. Alphen aan den Rijn 1997, blz. 348 e.v.
5 P.S. Teeling - De landmeters van de kadastrering van Nederland. Apeldoorn 1984, blz. 45.
6 Aangenomen is dat de vermelding van het getal 1580 juist is.
Historisch
Museum
Apeldoorn
De omslag ran het hoekje ran Stefan lint fen
30
