Galileo Galilei
DIALOGO
GALILEO GALILEI LINCEO
GÏGDVCA Dl TOSCANA.
Toen ik in 1951 overstapte van de Meetkundige Dienst naar de Technische I logeschool was
daar net een Santoni li afgeleverd. Het instrument was gebouwd door Officine Galileo, een
instrumentenfabriek in Florence. Ermenegildo Santoni (*1896. f was de bedenker.
De naam Galileo zei mij loen niet veel. De naam van een straat in Den Haag niet ver van
liet huis waar ik geboren ben. Werd de naam op school wel eens genoemd;' Ik kan liet ine
niet herinneren. Toen werd er nog een jaar "cosmografie" gegeven op de 1IBS. Daarbij moet
de naam wel gevallen zijn.
Nu werd ik dus met de naam geconfronteerd, echter nog niet met 's mans verrichtingen.
Omstreeks 1966 kocht ik een pocketboekje van
dr. I). Burger; Galileo Galilei, zijn leven en
werken, zijn strijd met de kerk.
Deze maand kocht ik "Galileo s daughter
A historical memoir of science, faith and love,
van Dava Sohel. Ja. de schrijfster van
"Longitude". Het leest echter lang niet zo gemak
kelijk. Ik heb nog al vaak een woordenboek nodig
gehad. De lezer wordt echt meegenomen naar het
17e eettwse Italië. Men raakt onder de indruk van
die, althans in Toscane, alles beheersende, opper
machtige Kerk. We leven mee met Galileo die
overtuigd was van het gelijk van Copernicus.
Hoe vertelde hij het aan de vele belangstellenden
zonder in conflict met de kerk te komen?
Een groot deel van het boek gaat uiteraard over
de Dialologo uit 1632. Dat is een dialoog van drie
personen: Salviati, de verdediger van Copernicus,
Simplicio, die vasthoudt aan Anstoteles en
Sagredo die intelligente vragen stelt.
Wij leven mee met de zorgen die Galileo besteedt
aan "lobbyen" bij de kerkelijke hoogwaardig
heidsbekleders. Hij laat het manuscript aan velen
lezen, in Florence, zijn woonplaats, maar ook in
Rome, waar Urbanus VIII de scepter zwaaide. Eindelijk liet hij het drukken en de eerste
druk was snel uitverkocht. Zijn vijanden, hij had er nog al wat, vertelden de paus wat
Galileo geflikt had. De paus verkeerde in politieke problemen en had met zijn gezondheid te
kampen en reageerde woedend, met de ons bekende gevolgen.
Het bijzondere van het boek is dat men, vooral door de letterlijke weergave van vele brieven
van zijn dochter, zo dicht bij Galileo komt. Toch is liet voor ons moeilijk te begrijpen dat hij
een vroom Katholiek bleef. Je zou hem willen toeroepen: Ga toch naar de Republiek, hetzij
naar Venetië of naar de Verenigde Provinciën!'
Wil men in het bijzonder over wetenschappelijke feiten uit die tijd lezen, dan is het boekje
van Burger eerder aan te raden. Met vele figuren wordt daarin duidelijk gemaakt wat de
betekenis van Galileo voor onze cultuur geweest is.
D I
MATEMATICO SOPRAORDINARIO
DELLO STVDIO Dl PISA.
Filofofo, t Matimatico primiria dti
5ER.E N1SSIMO
Douc ne i congrcffidi ijuartro giomate ft difcorre
fopra i due
MASSIMI SISTEMI DEL MONDO
TOLEM AICO, E COPERNICANOj
7>ropouendo indeterminatamtntck ragioni Fïlrfofttbe, t NafureM
tun to per tvHaquanto per faltra parte
CON PRI
VILEGL
IN riORENZA, PerGio.BatiftaLindini MDCXXX1I.
CON UCENZA DB" SV1'EJ\J0IU,
Henk Zorn
