voetafdruk op dr grond komt men hij de instru menten voor directe afstandsmeting via standaardmeter, ketting en invardraad bij de kunststof meetband. De optische afstandmeting verloopt van een stadimetrische kijker uit I860 naar een DISTO van Leica uit 1697 en de plaats bepaling van sextant tot GPS. Bij liet royale aantal waterpasinstrumeten wordt vermeld dat de lucht belwaterpas ol lmisniveau werd uitgevonden door de Franse geleerde Théveniot in al 1666. Bij de hoekmeetinstruinenten prijkt een 1 lollandse cirkel uit circa 1780 van Feuset uit Parijs, met een fraai lederen foudraal voorzien van fleur-de-lys- versiering. Repetitiecirkels zijn in de 19de eeuw de overgangsvorm naar de latere theodolieten. Ajloodpennen in (Ir statiereiiluin. De tentoongestelde kaarten geven een overzicht van de Belgische topografische cartografie in ook 150 jaar, maar bevat eveneens Duitse en Engelse oorlogskaarten uil 1915 van Gent. Catalogus Een catalogus is onmisbaar als bij elke tijdelijke expositie, want dan hebben de objecten in dit museum slechts nummers (in dit geval wel 114). Die catalogus is er in twee versies: in het uitgebreide exemplaar van 74 pagina's (en 800 francs) wordt de objectenbeschrijvig voorafgegaan door inleidingen over landmeetkunde en cartografie van de professoren A. De Wulf en Pb. De Maeyer. In de eerste wordt gewezen op het ogenschijnlijk gemakkelijk gebruik van moderne apparatuur met een onderhuidse complexiteit, "die potentieel een enorm aantalfoutgenererende factoren met zich draagt. Inzet van onvoldoend geschoolden wordt gevreesd. llinstniaximalisatie op korte termijn kan in dit domein we! eens de slechtst mogelijke sociale en economische keuze zijn...," aldus de inleiding. De beschrijving geeft een goed overzicht van de landmeetkunde van de Romeinse groma en de sleepketting tot total- stations en GPS. In de voetnoten treft men onder andere artikelen van Pouls in Geodesia aan. De bijdrage over 150 jaar basis- en topografische kaarten van prof. P. De Maeyer besteedt ook aandacht aan kaartseries van voor de Belgische onafhankelijkheid., terwijl liet Napoleontisch kadaster niet eindigt met de inlijving bij Nederland, noch bij de Belgische onafhankelijk heidOnder het I lollands bewind werd voor de tweede maal een militaire opdracht gegeven tot het karteren van het huidige Belgische grond gebied. die vroegtijdig werd beëindigd door de onafhanke lijkheid en nog wordt bewaard in het Algemeen Rijksarchief in Den I laag. P. Vandermaele is de eerste cartograaf die België van middenschalig cartografisch materiaal voorzag, immers "bij Hollandse Cirkel (ra 1780, Feuset. Parijs)... I(>

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

De Hollandse Cirkel (DHC) | 2001 | | pagina 18