DHC-symposium 2001, een impressie
Jan van Eek. redacteur
Zonder academisch kwartiertje vooraf - dat zon later in het program een kans krijgen - opent
voorzitter prof. dr. ir. Leen Aardoom op vrijdag 23 november 2001 om 13.30 n. met een welkom aan de
aanwezigen het door de Stichting De Hollandse Cirkel'georganiseerde symposium. De collegezaal van
de TV in Delft - gastheer van de stichting - is goed gevuld. Een speciaal woord van welkom is er rooi
de emeritus-hoogleraren prof. ir. G.J. Bruins en prof.dr. tr. II. Baarcla welke zich eveneens onder de
belangstellenden berinden.
I let symposium is opgedeeld in: voordrachten, een tentoonstelling en de gedachtenwisseling tijdens de
borrel.
I let is geen toeval dat Delft de eer te beurt valt voor liet symposium "'Nederlands gedachtengoed rond
de ontwikkeling van geodetisch instrumentarium". "Delft is van oudslier een historisch-geodetisch
belangrijke stad", zo memoreert voorzitter Aardoom, "bekend van de Artillerie- en Genieschool, de
Koninklijke Akadeinie, de Polytechnische School, TH(Delft) en TUDelft. En landelijk bekende
landmeters en uitvinders zoals Antonie van Leeuwenhoek - tijdgenoot van Jan Vermeer - hebben hun
bakermat in Delft. Nederland heeft een belangrijke rol gespeeld bij ontwerp en ontwikkeling van
geodetisch instrumentarium. De geschiedenis daarvan is lang en veelzijdig: van 1 Iollandse Cirkel uit
begin 17e eeuw (icoon van Dl IC) tot Active GPS Reference System (AGRS) uit de 21ste eeuw
In het openingswoord geeft de voorzitter ook de stand van zaken van het project: 'Inventarisatie
Geodetisch Instrumenteel Erfgoed'. Dit project voorziet in het inventariseren van wat er in Nederland
nog aan historisch geodetisch instrumentarium voorhanden is. Nog veel zo blijkt! 1 hans zijn er ruim
1000 objecten door de werkgroep beschreven en grotendeels opgenomen met digitale camera. Een
selectie daaruit krijgt van De I Iollandse Cirkel het keurmerk: 'geodetisch erfgoed Deze selectie wordt
ontsloten op internet en daarmee toegankelijk voor de liefhebbers. Met instrumenteel erfgoed van het
Kadaster is beschreven en in beeld gebracht in het rapport 'Inventarisatie Geodetisch Erfgoed
Kadaster' hetwelk op de expositie van het symposium reeds te koop is.
"Deze jaarlijkse donateursmiddag is ook aangegrepen om er een publieke manifestatie van te maken
aldus de voorzitter, "dit als afsluiting van de 3-jarige 'proefperiode' van de Stichting De Hollandse
Cirkel". Naast de organisatie elk jaar van een symposium met wisselende thema's, geeft de stichting
ook een eigen - inmiddels gewaardeerd - tijdschrift uil. kent ze zo u 100 donateurs en heeft ze een
indrukwekkende inventarisatie van geodetisch erfgoed gecatalogiseerd, zoals hiervoor reeds toegelicht.
Zowaar een in drie jaar opgebouwde staat van dienst die voortbestaan van de stichting rechtvaardigt.
Dat is ook de mening van de sponsors - zo kan de voorzitter bekendmaken - zij hebben namelijk ook
voor de komende periode hun steun weer toegezegd. Dit betekent dat met de opening van het sympo
sium tevens een nieuwe periode voor De Hollandse Cirkel is ingeluid.
Voordrachten
De drie voordrachten hebben - met wisselende invalshoeken - het thema van deze dag "Nederlands
gedachtengoed rond de ontwikkeling van geodetisch instrumentarium" als onderwerp en zijn elders in
dit themanummer opgenomen.
Drs Trienke van der Spek - van het museum Boerhaave - weet op boeiende wijze een interessante
inleiding verluchtigd met dia's over het voetlicht te brengen. Het onderwerp is de firma Kipp en de
instrumentmaker Giltay. Petrus Jacobus Kipp is apotheker op de 'Oude Delft alwaar hij in 1830
tevens een intrumenthandel opent. Het ligt voor de hand dat het voornamelijk instrumenten betrelt
gericht op zijn vak. de scheikunde. De handel - voortgezet doorzijn zoon - wordt in 1881 uitgebreid
tot ook een eigen instrumentmakerij. De vervaardiging van de fonograaf/telefoon welke in 1876 door
