Bell is ontwikkeld wordt door Giltay - Kipp's compagnon en directeur - zeil in productie genomen. De
Gist- en Spiritusfabriek Drill krijgt in 1885 de eerste telefoon. Het apparaat is nog steeds in het bedrijf
aanwezig, dat evenals Kipp en Zonen een nog steeds bestaand bedrijf in Delft is.
Peter de Koningh - de tweede spreker deze middag - is een kleinzoon van de oprichter van de
bekende geodetische instrumentenfabriek firma De Koningh te Arnhem. Zijn inleiding richt zich op het
ontwerp en de productie van het Nederlands instrumentarium - met het accent op geodetisch erfgoed -
sinds 1902. Uit dat jaar stamt ook de eerste catalogus van de firma, waarin onder meer het eerste
waterpasinstrument a 1 175,- wordt aangeboden. En het 'Tijdschrift voor Kadaster en Landmeet
kunde' heeft de primeur de eerste advertentie van De Koningh te mogen plaatsen. In het prachtige
beeldmateriaal waarmee Peter De Koningh zijn inleiding lardeert, proefje de sfeer in de werkplaats
van zijn grootvader in het begin 20ste eeuw. Peter de Koningh is tevens voorzitter van tie Stichting
I listorie Geodetische Instrumenten "De Koningh 1902-1960welke zich bekommert om het geode
tisch erfgoed van de familie De Koningh. Instrumentmakerij De Koningh bestaat nog steeds, zij het dat
er vanaf 1960 geen geodetische instrumenten meer worden vervaardigd.
Prot.dr.ir. Theo Bogaerts, voorzitter van de Afdeling Geodesie, sluit als derde spreker de voordrach
tenreeks. Zijn interessante voordracht betreft de ontwikkelingen gedurende een periode die parallel
loopt met die van zijn eigen carrière in de landmeetkunde: 1952 - 2002 van analoog naar digitaal. En
Theo Bogaerts kan putten uit een rijke carrière: van baakhouder tol hoogleraar. Inmiddels is hij
ongeveer 25 jaar hoogleraar Vastgoedsystemen. In vogelvlucht belicht hij de ontwikkelingen en
methoden in de Nederlandse geodetische instrumentenbouw van veldwerk tot Global Positioning
Systeem (GPS). In zijn inleiding worden al deze facetten boeiend belicht, meer speciaal toegespitst op
het stramien van de laatste 50 jaar in de geodesie en de rol van de landmeter daarbij. Betreft het
voorheen een ambachtelijke wijze van opleiding en ontwikkeling, thans is de afdeling Geodesie van de
TU Delft meer leverancier van geo-techniek en geodetische apparatuur.
Onderscheiding
1 let dankwoord van voorzitter Aardoom aan de inleiders gaat vergezeld van een attentie. Dan is er nog
een verrassing. De heer H.C. Pouls betreedt op uitnodiging van de voorzitter het podium en wordt door
hem gefêteerd voor zijn vele verdiensten en activiteiten op het terrein van de geschiedenis der Geodesie.
Zo heeft hij al over een reeks van jaren de zorg voor de verzameling en voor de geschiedenis van de
geodesie in het algemeen, verzorgt publicaties met name over de Hollandse Cirkel als instrument en
heeft sinds enkele jaren zijn veel geciteerde boek op zijn naam: 'De Landmeter van de Romeinse tot de
I'ranse tijd wat een bestseller is gebleken. Daarnaast verzorgt hij voordrachten, is voor velen een
vraagbaak en recenseert hij publicaties in het tijdschrift De Hollandse Cirkel. Al deze verdiensten zijn
voor het bestuur van De 1 Iollandse Cirkel aanleiding om bij gelegenheid van de zojuist door de heer
Pouls bereikte 75e verjaardag hem in het zonnetje te zetten en dank te zeggen. Als blijk van erkente
lijkheid wordt hem door voorzitter Aardoom de ingelijste 'Oorkonde donateur voor het leven' uit
gereikt. De heer Pouls bedankt het bestuur van De Hollandse Cirkel voor deze onderscheiding en ziet
in de stichting van die naam zijn pleidooi van reeds 22 jaar geleden voor instelling van een instituut
voor de geschiedenis van de Geodesie, tot zijn vreugde gerealiseerd.
De voorzitter brengt speciaal ook dank aan de heren Joop Gravesteijn, beheerder van de collectie t an
de Geodesie en Bert Bakker, van de Technische Dienst Afdeling Geodesie voor beider inbreng en
medewerking bij de realisatie en inrichting van de tentoonstelling tijdens het symposium.
lhnttioiislellin<!
In een spannende opstelling wordt de interessante expositie 'Geodetisch erfgoed' getoond. De tentoon
stelling heeft een wetenschappelijk en een commercieel deel. I let betreft in Nederland bedachte of
gebouwde instrumenten uit de periode begin 18e eeuw tot ruwweg medio 20e eeuw. Er is voornamelijk
geput uit de collectie van de Afdeling Geodesie van de TU Delft.
Er zijn juweeltjes van ambachtelijk kunst te bewonderen. Zij roepen bewondering op voor de makers
ervan. De expositie sluit ook prachtig aan bij de voordrachten. Instrumenten van 'Kipp Zonen' en van
