niet genomen, ik hoop u daaromtrent nog nader te
berichten
De Inspecteur bericht dat er geen bezwaren bestaan tegen het
gebruik van de hoge lichtopstand, maar "om een goed verze
kerd punt te bekomen en te behouden nabij de Westerkerk
aldaar; nog bezwaar bestaat de te plaatsen steen te
beschouwen als behoorende tot den lichtopstand". Maar uit
een, in meerdere opzichten historische, foto blijkt duidelijk
dat Heuvelink zijn plannen heeft kunnen doordrukken.
Overigens werd in 1904 de lichtopstand eveneens afgebroken
en daarmee is ook de vastleggingssteen verdwenen.
Hoogte van vuurtorens
De hoogte van lichten op de kust wordt voor de zeevaart
aangegeven in meters boven de middenstand. Dit is de
gemiddelde waterstand tussen eb en vloed. In het archief van
de Rijksdriehoeksmeting is de hoogte van een vuurtoren
meestal de bovenkant van de walmbol. Deze kan via een
lokale driehoeksmeting bepaald worden. De middenstand is
in Nederland ongeveer gelijk aan het NAR In kustwateren
waar het verschil tussen de getijden fors is, wordt voor de
middenstand het hoogteverschil tussen het licht en de
gemiddelde hoogwaterstand aangehouden. De reden hiervoor
is dat de positie van het schip, van waaraf een meting voor
plaatsbepaling verricht wordt, na de berekening altijd dichter
bij de kust lijkt te liggen dan in werkelijkheid het geval is.
rood.
liejféiucia
jwarte ofatarui
Tottn féa*-é-
IK*-]
Afb. 4. Pentekeningen Kenbare Punten
Zoutelande (boven) en Westkapelle
(Uit: Verzamelstaat van Kenbare Punten,
Ministerie van Defensie, AJ'deeling
Hydrografie's Gravenhage 1940).
3-2-
Afb. 5. Pentekening van Amsterdam
Westertoren, gezien door een theo
doliet op enkele meters vanaf het N. W.
basiseind in de Haarlemmermeer,
19de eeuw (Archief RD).
Dienst der Hydrografie
Het motto van dit
onderdeel van de Koninklijke Marine luidt: "Ex usu
Nautae ten dienste van de zeeman. Dit zou ook voor
vuurtorens kunnen gelden. De belangrijkste taken van de
Dienst zijn het verrichten van hydrografische opnemingen en
het verzamelen van gegevens met als doel het uitgeven van
kaarten en boekwerken ten behoeve van een veilige navi
gatie. Enkele aspecten daarbij zijn de plaatsbepaling, naviga
tiesystemen en betonning, maar ook, getijmeting, kustlijnen,
topografie, vuurtorens en herkenbare punten. In navolging
van Engeland en Frankrijk werd in 1787 de Commissie tot
de Zaaken, het bepalen der lengte op zee en de verbetering
der zeekaarten betreffende" ingesteld. Het willen weten van
de juiste positie op zee, is eeuwenlang een groot probleem
geweest. Varen langs vreemde, maar lang niet altijd veilige,
kusten lag toen voor de hand. Goed kaartwerk met obstakels
en vaarlijnen is - zeker bij een zanderige kust en zeegaten -
daarbij onmisbaar. De Dienst der Hydrografie publiceerde
tevens verzamelstaten van kenbare punten. Indien aan de
orde, wordt de Rijksdriehoeksmeting als leverancier van de
rechthoekige en kromlijnige wereld-coördinaten vermeld.
Van deze kenbare punten zijn er vele tientallen met de pen
vanaf zee en met oog voor vele details getekend.
