zijn akkers geel gearceerd. De bezittingen zijn
per kaart genummerd en de bijbehorende
leggers zijn bij elke kaart opgenomen, daarbij
is de grootte tot op (vierkante) roeden
berekend. Verder bevatten de kaarten een
aantal prachtige figuratieve gezichten op
dorpen en steden. Op de kaarten staat alleen de
ondertekening C. Lowis maar geen verdere
landmetersverklaring, wel staat er in het kaart
boek een verklaring dat hij "onderschreven
Landt-meter,verclaere ende attesteren op
den eedt in aenkomen mynder Officie gedaen:
als dat ick alle ende jegelycke de goederen
hebbe gemeten naer myne konste en beste
wetenschap....Actum desen den 23sten
September 1680."
Van Ermen, de auteur, geeft in de inleiding
veel aanvullende informatie over de inhoud van
de kaarten maar schrijft niets over het
gebruikte instrumentarium en de toegepaste
meetmethoden. Ook op de kaarten zelf zijn
hierover geen aanwijzingen te vinden. In het
boek is op blz. 24 slechts een grove plaatsaan
duiding van de bezittingen te vinden. Dit
maakt exacte lokalisatie erg moeilijk en dit
geldt dus ook voor een topografische ver
gelijking tussen toen en nu.
Opmerkelijk zijn op de kaart van Stcrksel,
blz. 66/67, de buiten proportie getekende grens
stenen met het wapen van de abt van Averbode
en dat van de heer van Heeze, afb.l. Op het
getoonde fragment is ook Geeldorp Geldrop)
te zien. Een andere 'Nederlandse' kaart die
onze aandacht vraagt is de kaart van Venlo,
blz. 172/173. De omgeving is zeer nauwkeurig
opgemeten en begrensd door 43 grenspalen. De
stad zelf is een rommelig geheel van huizen, er
is geen stratenpatroon te zien en de beken die
door de stad liepen ontbreken. Venlo lag toen in
Spaans Opper - Gelre, het kan dus voor Lowis
geen probleem zijn geweest om in de stad te
mogen werken. De bijbehorende legger van
pastoorsgoederen vermeldt slechts een klein
bezit van 64,25 roeden2 of 1363 m2 Is de legger
niet compleet of was de kaart eigenlijk ergens
anders voor bestemd?
Al met al kan toch gezegd worden dat dit een
interessante en goed verzorgde uitgave is waar
lezers, met belangstelling voor de geschiedenis
van het landschap van dit gebied, veel plezier
aan zullen hebben.
De tweede publicatie die ik onder uw aandacht
wil brengen is:
Dr. Jan - M. Goris. Een kaartboek van de
abdij Tongerlo 1655 - 1794. Brussel 2001,
geen ISBN nummer, 239 blz. Een uitgave van
het Algemeen Rijksarchief. Prijs in Nederland
€51,95.
De Norbertijnerabdij van Tongerlo is rond 1130 -
1133 ontstaan door een domeinschenking van de
grondheer Giselbert van Castelré. De abdij ligt
geel tio vp
Afb. 1. C. Lowis. Fragment van de kaart van
Sterksel.
$lecn p«K
1
