"Philips Jansz Douw doen hij 1/4 jrs out
was, doen was hij lanc 1-5-8 ofte 158/1000
roeden. Een halffjare out 1-7-9 ofte 179/1000
roelanc; 3/4 jaers out was kmck 195/1000
roede; 200/1000 't jaer.
Janneken Douw was lanck 123/1000
gebooren. Op 't jaer 18/100 lanck.
Natanael Douw doen hij 1/4 jaers
out was doen was hij even lanck als Philps te
weten 158/1000 roe. Als hij 1/2 jaer out was,
lanck 17/100 roeden. Doen hij drie jaer out
was, was hij lanck op sijn kousen te meten
236/1000 roe.
Johannes Douw doen hij een
vierendel jaers out was doen was hij lanck
1-6-2 1/2 ofte 1625/10000 roede. Doen hij hele
jaer out was, is hij 215/1000 roeden
Josijntje Douw was lanck doen sij
drie jaer out was twe voeten ende zeven
duymen op haer schoenen gemeten."
Opmerkelijk is zijn wijze van noteren van deze
lengtes in roeden, voeten en duimen, aange
vuld met een notitie in een breukvorm van
roeden. Het lijkt er op, dat uit deze aanteke
ningen niet alleen zijn kennis blijkt van de voor
het vak landmeten onontbeerlijke kennis van
de rekenkunst, maar tevens ook een grote
liefde voor zijn kinderen en het "meten".
Henk Holsbrink
M. StormsPrekadastrale kaartboeken in
Nederlandse archieven, in:
Archievenblad, maart 2005, p. 24/25 (los nr
€5,-)
Sinds de middeleeuwen hielden grootgrond
bezitters grondregistraties bij. In de loop van de
16e eeuw komen er naast schriftelijke bijhouding
ook perceelskaarten. "Ontwikkelingen in de
landmeetkunde beantwoordden aan de vraag om
het grondbezit kartografisch vast te leggen",
aldus Storms. Voor bestuurlijke gebieden
kwamen er ook kaartboeken voor grondbelasting,
en met name die kaartboeken worden pre-
kadasters genoemd. Verspreid over tal van
archieven werd hun aantal in 1981 geschat op
67, een enquête van Storms zelf uit 2001 kwam
op de score van 268 en intussen zijn er bij hem
een 350 kaartboeken bekend. Toepassing van
CilS wordt als ideaal gezien en het artikel bevat
zo ook een ArcView-screendump van een GIS-
prototype van de Delftse kaartboeken. Een
overzichtskaart bij het artikel illustreert de
ruimtelijke spreiding van Nederlandse kaart
boeken. De Utrechtse promovendus Martijn
Storms hoopt zijn onderzoek in 2006 af te
ronden en er mag zeker op worden vertrouwd
dat zijn werk bijdraagt tot een betere toe
gankelijkheid van de interessante Nederlandse
kaartboeken!
O.E. van Poelje, Adriaen Vlacq and Ezechiel
de Decker, Dutch Contributors to the early
Tables of Briggian Logarithms, in: De Schat
kamer, Regionaal Historisch Tijdschrift
Midden-Holland, juni 2005, p. 3-23 (los nr
€3,-)
Al mogen
logarithmen al
enkele decennia
niet meer als
rekeninstrument
worden gebruikt:
er verscheen pas
toch een gedocu
menteerde
engelse bijdrage
over de vraag
wie de eerste
tafel maakte.
Van Poelje publi
ceerde hem in het Journal of the Ougthred
Society, Vol. 14, Nol(Spring 2005).
De Schatkamer nam hem over en voegde er
afbeeldingen uit Gouds Librije-bezit aan toe,
waaronder het bijgaande titelblad. Het verhaal
van Briggs, Vlacq en De Decker wordt
gedetailleerd beschreven met de conclusie dat
de Gouwenaren Vlacq en De Decker samen
logaritmen uitgaven van alle getallen van 1
tot 100.000. Bij 'ons' mocht dit al bekend zijn
uit bijvoorbeeld De Landmeter van Pouls,
maar in engelstalige gebieden zal dat minder
zijn! Vlacq verzweeg in vele edities het werk
van landmeter De Decker. Van Poelje: "In this
endeavour, Vlacq's character is not without
stains as he never mentioned De Decker's
contribution in any of his publications, not
even his name!"
Adri den Boer
TWEtD 1 DEEL
NIEVWE TEL KONST
VV O N D e" R L I I C K E
K O N S T I CS If K T A t E I.,
Inhoudende dc Lngariihmi, vooi de (icia!
idcDmn, Reken-Meettcr
By PictcrRjmnufcyn, Bocik t-rkoopt r
