Voor u gelezen... /--ff: Schumacher, De kartering van Oost- Friesland door Willem Pieter Camp 1798-1804, in: Caert-Thresoor 2005-2, p. 45-51, los nr 8,- In De Hollandse Cirkel 2001-3 staat op p. 6-11 een artikel van L. Aardoom getiteld: W. Camp, de cartograaf van Oost-Friesland. Dit is voornamelijk een levensbeschrijving van deze bij ons betrekkelijk onbekende cartograaf- ingenieur. Over zijn werk in Oost-Friesland wordt weinig vermeld. Dit artikel van Schumacher gaat juist wèl in op dit werk, uitgevoerd door Camp en twee mede werkers. De meetmethoden, het instrumentarium en de triangulatie worden besproken. Camp blijkt niet het principe 'van groot naar klein' te hebben toegepast, maar voor de meetkundige grondslag het gebied met driehoekskettingen te hebben omsloten. Het is jammer, dat daar geen afbeelding van is. Voor iemand die de topografie van Oost-Friesland niet kent is het moeilijk om de opzet van de meetkundige grondslag te volgen. Besproken worden de door Camp verrichte metingen, karteringen en aansluitingen aan reeds bestaande netten. Belangwekkend is de vermelding van de wetenschappelijke kritiek van de wiskundige en geodeet Jabbo Oltmans op de opzet van de metingen door Camp. Aardoom noemt deze kritiek wel, maar gaat daar niet verder op in. Hier wordt duidelijk wat die kritiek behelst. De auteur gaat nader in op deze kritiek en concludeert dat er inderdaad fouten in de triangulatie zijn gemaakt en dat de kaart van Oost-Friesland niet homogeen is. In feite bestaat deze uit drie 'blokken', die ieder op zich redelijk correct zijn, maar bij de overlappen verschillen vertonen. In een nog te verschijnen publicatie zal nader worden ingegaan op de betrouwbaarheid van de kartering. Al met al is dit een bijzonder interessante publicatie en een welkome aanvulling op het artikel van Aardoom. Maili Blauw, Een aanschouwelijke voor stelling van den waterstaat'. De Waterstaats- kaart van Nederland, 1865-1992, in: Caert- Thresoor 2005-4, p. 112-119, los nr 8,- Dit artikel is een bewerking van delen uit het boek Waterstaat in kaart. Geschiedenis van de Waterstaatskaart van Nederland, 1865-1992. Ook de illustraties zijn aan dit boek ontleend. Aangezien deze publicatie geen nieuwe aspecten vertoont wordt hier volstaan met de verwijzing naar de bespreking van het genoemde boekwerk door Adri den Boer in De Hollandse Cirkel 2004-1, p. 36-38. Adri den Boer, Landmeetoefeningen nabij de Goudse kazerne anno 1866 en 1867, in: De Schatkamer, Regionaal-historisch tijdschrift Midden-Holland, 2005-3, p. 80-84, los nr 3,- In het Legermuseum te Delft bevindt zich een tweetal manuscriptkaarten, vervaardigd door de sergeant J. Woutersen in 1866 en 1867. In de 19e eeuw waren landmeetkunde en cartografie belangrijke onderdelen van de opleiding van de cadetten aan de KMA te Breda. Uitmuntende onderofficieren konden langs een andere weg ook toegelaten worden tot het officiersexamen. Bij deze cursus behoorde ook het landmeten. De genoemde kaarten hebben geen geografische titel, maar bevatten wel enige informatie waaruit blijkt dat het hier twee stukjes grond bij Gouda betreft. Volgens Den Boer zijn het twee stukken, die min of meer in eikaars verlengde, liggen nabij het station van Gouda. Eén kaart is het resultaat van een planchetmeting, de andere kaart is gemaakt 'op den pas en het oog'. Op beide kaarten zijn fragmenten van de spoorlijn 9 P u n T I R u v P IA V C HIT ,3 28

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

De Hollandse Cirkel (DHC) | 2006 | | pagina 30