Historisch nieuws: NAP-peilmerksteen herplaatst
p :Hr'
- v:;-".
•I- c:'.-Öt X
Met het afsluiten van de fusiegolf van water
schappen komt er ook een einde aan 'leuke
dingen' rond opheffingsbesluiten. Op 29 juni
2006 werd te Hendrik-Ido-Ambacht nog een
nieuw monument onthuld met twee herplaatste
oude stenen uit de Oostendamse sluis. Dat
gebeurde door de dijkgraaf van het waterschap
Hollandse Delta, J. Geluk, en de burgemeester
van Hendrik-Ido-Ambacht, H.H. Jonker.
(Hoewel de sluis op de grens met Ridderkerk
lag en het monument er tegenaan, kreeg dat
geen aandacht.) Vanuit het Historisch Genoot
schap Hendrik-Ido-Ambacht werd door een als
omroeper verklede man een historiserende akte
voorgelezen. Het pronkstuk, dat echt werd
onthuld, was een luxe wapensteen van de
Zwijndrechtse Waard uit 1636. Na demping
van de sluis in 1949 werd de steen in 1963 in
het waterschapshuis te Barendrecht ingemet
seld. Daarna belandde een peilmerksteen van
Rijkswaterstaat, blootgekomen bij de recon
structie van de haven medio 1994, op een kast
in dat waterschapshuis. Eind 2004 besloot het
college van dijkgraaf en heemraden van het
(voormalig) waterschap IJsselmonde om de
beide stenen ter gelegenheid van de fusie met
vier andere schappen tot het waterschap
Afb. I. Onthulling wapensteen Zwijndrechtse
Waard met links het informatiebord en rechts
de peilmerksteen (foto 's auteur)
82
Afb. 2. Rijkspeilmerksteen uit de
Oostendamsesluis
Hollandse Delta weer op hun oorspronkelijke
plaats terug te plaatsen aan de Havenkade te
Hendrik-Ido-Ambacht. Daartoe werd een fraai
bakstenen bouwwerk opgericht. Naast de beide
stenen bevat dat een stalen informatieplaat,
gedateerd 2004, en met over de Rijks
peilmerksteen de tekstregel: "Bij de sloop
werkzaamheden voor de reconstructie van dit
haventerrein komt de steen, die het N.A.P
markeert, bloot." De hardstenen Rijkspeil
merksteen is van het standaardmodel (36x24
cm) met een horizontale groef en hier de
ingehakte tekst "3.722 M NAP Zoals
bekend is werd na de le Nauwkeurigheids
waterpassing (1875-1885) op 1 januari 1891 de
benaming Normaal Amsterdams Peil
ingevoerd. Geconcludeerd moet dus worden
dat de Rijkspeilmerksteen van na die datum is.
Het persbericht van het waterschap Hollandse
Delta te Dordrecht, voorafgaand aan de ont
hulling, had als kop 'Waterschap plaatst 17e
eeuwse stenen terug in Hendrik-Ido-Ambacht'
Dat leidde bijvoorbeeld in het OV-blaadje
Metro van 27 juni 2006 tot de passage: "Het
gaat om een 17e eeuwse wapensteen en een
nog oudere NAP-peilsteen. Op de wapensteen
staan de wapens van instellingen en mensen
die zich in de 17e eeuw bezighielden met
waterbeheer. De andere gaf het Nieuw
Amsterdams Peil aan en is waarschijnlijk
ouder."
