Column: landmeters en het weer
De Donateursdag is dit jaar bij de KNMI en dat hangt samen
met de functie van de geodeet en DHC-donateur Frits Brouwer
daar. Mensen met het tijdschrift Geo-info (2005-9) in de
boekenkast kunnen ter introductie het interview met hem door
Ad van der Meer en ondergetekende naslaan, getiteld "Er was
méér op de wereld dan geodesie!Toen Frits en ik nog in de
redactie van Geodesia zaten schreven de mede-redacteuren
Hans Vos en Theo Scheele in nummer 1989-5 van dat blad ook
al over 'Een dagje... bij het KNMI', ("...soms zijn er raak
vlakken met het werk van de landmeter/geodeetBanden van
landmeters met het weer waren er dus eerder al en duren ook
voort. In het vorige nummer van dit tijdschrift was aandacht
voor Cruquius als land- en weermeter en wees Joop
Gravesteijn er in het TMD-depot op dat het gaan moffelen van
instrumenten de oorzaak van weerveriet in het vak voor
honderd procent bij de landmeter legde. Het recente zomer
nummer van Geo-info wees ook op een kennelijk al jong
vertrouwd zijn met 'technisch weer'. Geciteerd werd uit de publieksbladen Metro en Elsevier
dat assistent-landmeter in 2006 het meest favoriete vakantiebaantje was!
Bij de Meetkundige Dienst van de Rijkswaterstaat (MD) vernam ik ooit van meetbare criteria
terzake: het was onwerkbaar weer als je een shagvloeitje uit de meetauto stak en een regel
druppel dat raakte! (Ik weet niet wat de standaardtijd voor zo'n experiment was.) Zodoende
ontstond bij de MD-buitendienst soms veel cafébezoek. Als uitvloeisel daarvan kwam er zelfs
'binnen' in Delft een biljartvereniging met de historiserende naam "Mercator". Zelf was ik
nooit buitenman, dus ik kende die vereniging vooral van feiten als het afplakken van het
naambordje van de biljartkamer op de Delftse Kanaalweg 4 als er een prins of bobo op bezoek
kwam. Bij de verhuizing naar de nieuwbouw aan de Derde Werelddreef is dat mooi opgelost:
de biljartkamer kwam in een apart 'poortgebouw'. (Over het fenomeen van de naamswisseling
bij die verhuizing van MD in AGI volgt meer bij de volgende nieuwe naam.)
Maar er is meer! Met de zoekterm 'theodoliet' is op www.maritiemdigitaal.nl tekst over een
olieverfschilderij van Evert Jan Ligtelijn (Amsterdam 1893-Laren 1975) van een meteorologische
scheepswaarneming aan boord van het s.s. 'Stuyvesant' uit 1934 te
vinden (P2857): "De hoofdvoorstelling is een groep van drie
figuren bij de railing van het schip. Op de voorgrond rechts zit de
gezagvoerder; daarachter staat rechts een man die een oranje
weerballon vasthoudt; meer naar links kijkt een derde figuur dooi
de kijker van een theodoliet die op het dek staat." Een 'preview'
mankeerde en een foto van dit depotobject van het Maritiem
Museum in Rotterdam moest speciaal voor De Hollandse Cirkel
worden gemaakt.
En iets over topgeodeet Vening Meinesz als eerdere KNMI-
hoofddirecteur mag Brouwer op 26 oktober vertellen...
Adri den Boer
100
