Expositie "De Zijpe in kaart gebracht"
Vraag
In 1974, na de pensionering van Rienstra,
volgde zijn benoeming tot Hoofd van de
Meetkundige Dienst in de rang van hoofd
ingenieur-directeur. In die hoedanigheid werd
hij ambtshalve lid van de Rijkscommissie voor
Geodesie en nam hij zitting in diverse
bestuurs- en overlegorganen. Zeven jaar later
dwong zijn gezondheid hem terug te treden als
hoofd van dienst. Dat leidde echter niet tot
niets doen. Men kan zeggen dat hij aan een
tweede carrière begon: als historicus. Al in
1980 gaf hij blijk van zijn belangstelling voor
geschiedenis door lid te worden van de kort
daarvoor door de Rijkscommissie ingestelde
Werkgroep Geschiedenis der Geodesie,
waarvan hij jarenlang voorzitter zou zijn. Het
kwam hem daarom goed van pas dat de
directeur-generaal van de RWS hem voorstelde
zich te verdiepen in de geschiedenis van de
Rijkswaterstaat in de Tweede Wereldoorlog.
Waalewijn aanvaardde de opdracht en werd
overgeplaatst naar de Hoofddirectie in de rang
van raadadviseur. Na zijn vervroegde uit
treding in 1985 wijdde hij zich geheel aan het
maken van een proefschrift, waarop hij in 1990
te Leiden promoveerde. Van zijn proefschrift
verscheen een handelseditie met de naam
"Achter de bres - De Rijkswaterstaat in
oorlogstijd". Dit was een mooie afsluiting van
een boeiende loopbaan, hoewel zijn activiteiten
voor de Werkgroep Geschiedenis en later voor
De Hollandse Cirkel nog doorgingen.
Zijn collega's en vele vrienden zullen zich hem
herinneren als een zeer kundige, maar uiterst
bescheiden en belangstellende vriend voor
allen.
Onder de titel "De Zijpe in kaart gebracht: cartografie van de Zijpe en omgeving vanaf 1550
heeft het Zijpermuseum te Schagerbrug t/m 27 december 2006 een expositie. Alle bekende
kaarten van de Zijpe, vooral uit de periode 1550-1700, worden getoond; als origineel, als
facsimilé of op de computer. Zie ook het overzicht van de kaarten van de Zijpe op de webstek
www.zijpermuseum.nl. Ook wordt een beeld gegeven van oude en moderne methoden van
landmeetkunde en cartografie. Het Techniek Museum Delft stelde bruiklenen beschikbaar.
Momenteel ben ik bezig met een historisch onderzoek naar de Boxtelse landmeter/cartograaf
Hendrik Verhees 1744-1813). Dat onderzoek moet resulteren in een 'kaartenboek'We hebben
al een flink aantal kaarten van Verhees achterhaald, evenals informatie over zijn werkzaamheden
in vooral een waterstaatkundige context. Maar op het 'hoe' heb ik nog weinig zicht. (We hebben
wel uit de boedelinventaris een overzichtje van instrumenten die hij mogelijk gebruikte.) Ik ben
daarom o.m. op zoek naar informatie over Verhees' werkwijze en zijn positie daarin t.o.v. zijn
collega-landmeters/cartografen: was Verhees bijv. vernieuwend in zijn werk of was hij juist een
der laatsten van de traditionele manier van werken? Alle informatie over Hendrik Verhees is
welkom!
Dr. Hans Pel, Banier 13, 5282 GD Boxtel,
tel.: 0411-610410, e-mail: pelconsultancy@biscon.nl
Prof. ir. Henk Zorn
67
