Afb. 4. Symon Dammass van Dueren - Plattegrond van "Willems Stadt", 1586 geren vaardigde
paus Gregorius XIII
Symon Dammass van Dueren was gezworen op 24 februari 1582 de bul "Inter gravissimas
landmeter van Schieland. Hij heeft in de periode uit. Daarin werd onder meer bepaald dat in dat
1577-1598 diverse metingen en waterpassingen jaar de dag van 4 oktober gevolgd zou worden
voor dit hoogheemraadschap verricht. Ook heeft door 15 oktober. Spanje, Portugal, de Italiaanse
hij voor de stad Rotterdam gewerkt, daar is een staten en Polen namen de nieuwe (Grego-
kaartboek bewaard gebleven met daarin kaarten riaanse) kalender over. Frankrijk deed dit in
van hem uit de jaren 1577-1590.15 Het is een december, andere staten volgden later, zoals na
raadsel waarom juist deze landmeter een platte- vijfjaar Hongarije. In protestantse en Oosters-
grond van Willemstad heeft gemaakt en niet Jan orthodoxe landen was het verzet tegen deze
Symonsz of een van diens zonen. Op de kaart pauselijke bepaling het hevigst. Engeland
zien we de gebruikelijke landmetersverklaring. volgde pas in 1753, Roemenië in 1917 en
We lezen: "Gront caerte van Willems-stadt" Griekenland in 192316
gheleghen inden ruyghen hil met haer rivier In de Nederlanden wisselde de invoering per
ende haven straten grachten vestewercken ende gewest. Uit de woorden 'stilo novovolgt dat
catten al sulcx als die in haer platte vorme deze landmeter reeds in 1586 volgens de nieuwe
geleghen is. Aldus gedaen deur commissie van stijl, dus de Gregoriaanse kalender, rekende.
16 j. Keuning - Meting en kaartering van Schieland. In: Zuid-Hollandse studiën, Deel II, 1952, p. 127
D. van Doorn e.a. - Gedenkschrift uitgegeven ter gelegenheid van het 700-jarig bestaan van het Hoogheemraadschap van
Schieland. Rotterdam 1973
W. van der Gaag - Het kaartboek van Simon Dammass van Dueren, in: Rotterdams Jaarboekje 1931Derde reeks, 10de
jaargang, p. 55-60
16 Een tekortkoming van de pauselijke bul was dat er geen wetenschappelijke toelichting werd gegeven, dit verklaart mede het
verzet van protestanten en orthodoxen. In 1603 verscheen een gefundeerde wetenschappelijke verklaring, maar toen was het
eigenlijk al te laat en hadden de diverse regeringen al een standpunt ingenomen.
G. von Hahn - Jahre-Tage-Stunden. Das grosse Buch von Zeit und Kalender. Stuttgart 1984, p. 79 e.v.
116
