Afb. 6. De eerste driehoek van het net van de kadastrale gemeente Blesdijke berekeningen met logarithmen in formulier- vorm bewaard gebleven. De eerste driehoek van het net van de gemeente Blesdijke is hiervan een goed voorbeeld (afb. 6). Met logarithmen zijn uit de basis BC de overige zijden te berekenen (afb. 7). \7- A fb. 7. Logarithmische berekeningen van driehoek 1 van het driehoeksnet van Blesdijke Een Fries Driehoeksnet In de nummers 2001-2 en 2001-4 van het tijdschrift Geodesia verscheen van mijn hand een tweetal publicaties over een Fries Driehoeks net. Dit door de latere Ingenieur-Verificateur J.H. Jappé ontworpen driehoeksnet met 530 drie hoeken en 289 driehoekspunten diende als meetkundige grondslag voor een provinciale atlas. In deze atlas zou van elke gemeente met behulp van verkleiningen van de kadastrale kaarten een kaart op perceelniveau worden opgenomen. In 1847 werd deze atlas uitgegeven door W. Eekhoff, naar wie de atlas later gewoon lijk als 'Eekhoffatlas' wordt betiteld. In de eerder genoemde Geodesianummers is uitvoerig uiteen gezet hoe meting en berekening hebben plaats gevonden. Uit de op de berekening betrekking hebbende stukken blijkt niet dat er met loga rithmen is gerekend. Gelet op het ontbreken van andere rekentechnieken is het bijna wel zeker dat Jappé met logarithmen dit Friese net heeft berekend (afb. 8). Afb. 8. Register van de Friese Driehoeksmeting Meetkunstige beschrijving Ten behoeve van de vervaardiging van een nieuwe 'Topografische en Militaire kaart van het Koningrijk der Nederlandenop een schaal van 1:50.000 was het oorspronkelijke net van Krayenhoff veel te wijdmazig. Vooruitlopend op deze kaartvervaardiging was men al in 1836 aangevangen met het verdichten van het genoemde net met een secundaire driehoeks meting. Op de laatste bladzijde van de inleiding van de Meetkunstige Beschrijving daarvan wordt vermeld: "In het begin van 1856 werden de berekeningen voltooid". De uitkomsten werden in 1861 in de Meetkundige Beschrijving ge publiceerd. In hoofdstuk I hiervan worden logarithmen van twee gemeenschappelijke zijden vermeld en worden "de logarithmen van de Jfftjis/vi ya/t dèlif t/tn.j lilt colt 1/t ty r/itt 'L'/.//ai Jwrnei* Jitfj/f/tf; /yj /n.</ orts/cta/t

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

De Hollandse Cirkel (DHC) | 2006 | | pagina 34