Voor ii gelezen
Maastricht
R. Visscher - Een historisch stripverhaal, in:
TUDeltaJrg 38 nr 31,12-10-2006, p. 14-17
(ook: www. delta, tudelft. nUarchief)
Dit artikel gaat over de nieuwe kaartenkamer
die is gevestigd naast de bibliotheek van de
faculteit Bouwkunde van de TU Delft. ("Aan
de muur hangt een oude plattegrond van Rome.
Daarnaast, op een schilderij, meten landmeters
met vierkante hoeden de afstand tot een kerk.")
De TU heeft al haar kaarten van na 1850
bijeengebracht in een nieuwe kaartenkamer, dit
zijn naar schatting ca. 12.000 kaarten, deze
kaarten lagen eerst her en der verspreid. De
kaarten van vóór 1850, zo'n 6.000 stuks, zijn
ondergebracht in het Trésor van de universi
teitsbibliotheek.
Er is hier sprake van een nieuwe kaartenkamer
en dan zou men verwachten dat er eerst wel
een pakket van eisen zou zijn opgesteld. Vol
verbazing lees je dat in de zomer de tempera
tuur wel tot 40 graden kan oplopen, dat de
vloer van de bijbehorende kelderarchiefruimte
door zware regenval onder water heeft gestaan
en dat de luchtvochtigheid hier goed geregeld
is!Eerst nu heeft Bouwkunde toegezegd de
ruimte te klimatologiseren, naar mijn mening
is dit wel rijkelijk laat!
We lezen dat de beheerder, Addie Ritter, zeker
nog tien jaar bezig zal zijn met catalogiseren
en dan is het nog niet klaar. De vraag rijst of
men dan nu wel weet wat er aanwezig is. En zo
zijn er meer vragen. Studenten bouwkunde
lopen de deur plat, omdat in de kaartenkamer
van vrijwel alle steden kaarten bewaard zijn
vanaf de zestiende eeuw tot heden. Hoe zit het
dan met de kaarten van voor 1850?
Ritter heeft eens voor de oud-hoogleraar prof.
Röhling tientallen kaarten naast elkaar gelegd. Je
kon toen zien hoe het Groene Hart werd opge
slokt. Het oogde als een stripverhaal. Toen ik dat
las werd me de titel van het artikel pas duidelijk.
Dan lezen we dat Jacob van Deventer in 1584
een schitterende stedenatlas heeft gepubliceerd
en dat daaruit een kaart van Delft zou zijn
ontvreemd. Dit is pertinent onjuist. Zo'n atlas
heeft nooit bestaan, dus daar kan ook geen
kaart uit verdwenen zijn! Zoals bekend heeft
Jacob van Deventer in opdracht van Filips II in
de periode 1557-1570 de steden van de
Spaanse Nederlanden opgemeten en ge
karteerd. Deze kaarten zijn destijds nooit in
druk verschenen en daardoor zijn ze bijna 300
jaar voor de Nederlanders verborgen gebleven,
tot een deel in 1859 bij toeval te voorschijn
kwam.1
Het artikel is geïllustreerd met enige mooie
oude atlaskaarten, maar volgens het verhaal
zijn die juist niet te zien in deze kaartenkamer,
maar in het Trésor.
Over de zeer
waardevolle
voormalige collectie
van de faculteit
Geodesie lezen we
helaas niets. Is die
hier ook gedeeltelijk
terecht gekomen?2
Al met al is dit een
typisch journalistiek
verhaal zonder veel
diepgang.
E. Ramakers, Historische Atlas van
Maastricht, 2000jaar aan Maas en Jeker,
SUN/Historisch Centrum Limburg
Amsterdam 2005, ISBN 9085061903, 80p.
29,50
Maastricht strijdt met Nijmegen om de 'eer' de
oudste stad van ons land te zijn. Hoe het ook
zij, Maastricht is een hele oude stad. Ook in
deze Atlas worden in 35 ruim geïllustreerde
hoofdstukken de geschiedenis en ontwikkeling
1 Voor meer informatie zie: C. Koeman en J.C. Visser - De stadsplattegronden van Jacob van Deventer. Inleiding bij de facsimile-
uitgave van de plattegronden. Landsmeer/Alphen a.d. Rijn, 1992.
2 Zie over deze verzameling: W.A.M. v.d. Dries - Kaartenverzamelingen in Nederland (met korte beschrijving van de collectie van
de afdeling Geodesie), in: Geodesia 1976, p.187-192.
142
