75 Jaar
Column: van MD via AGI naar DID?
m
"Het 76ste jaar van ons bestaan zullen we waarschijnlijk afsluiten met weer een andere naam.
Data-ICT-Dienst (DID) lijkt voor de hand te liggen, maar ik durf het niet met zekerheid te
voorspellen." Dat schreef de redacteur van de diensteigen pagina's van de Adviesdienst Geo-
informatie en ICT (AGI) van het RWS-blad 'Geel!' van september 2006. Zijn uitleg: "We
worden immers, naast de ICT-dienst, ook de datadienst voor heel Rijkswaterstaat." Als
pakweg gegevens onderdeel van ICT worden moet de naam DID weer worden aangepast. Dat
zou snel kunnen: de AGI heette voor 6 oktober 2003 ook nog Meetkundige Dienst (MD). AGI
is "een naam waaruit de grote maatschappelijke behoefte aan geografische informatie en de
rol van de informatietechnologie in de beschikbaarstelling van die informatie spreektaldus
Eric Berkers in het NCG-boek De Aarde verdeeld en verbeeld, berekend en getekend uit 2004.
DID verwijst niet meer naar specifiek geografische informatie en verschilt maar in één letter
van de DIV, een eerdere specialistische RWS-dienst. Bij het na 20 jaar verzelfstandigen van
die in 1971 opgerichte Dienst Informatie Verwerking (DIV dus) kreeg de MD de zorg voor de
RWS-brede technische infrastructuur voor informatievoorziening. Dit wapenfeit kon in 1991
nog net worden opgenomen in het dunne boekje Meetkundige Dienst de volgende 60 jaar
Geo-informatie voor de Rijkswaterstaat. Deze versterking werd niet als koekoeksjong gezien,
de waarschuwing bij centraliserende ICT-tendensen binnen RWS bleef lang: "Pas op voor een
nieuwe DIV!Het 75-jarig bestaan van de AGI is op 30 oktober gevierd met een middag
symposium voor relaties. Een uitbesteed filmpje daarbij bevatte in zes minuten de canon van
75 jaar geschiedenis van MD en AGI. (Dat ik rond 1970 al bij de MD met data en ICT bezig
mocht zijn bewees daarin de foto van de computer XI met A3 weer, net als in een boekje uit
1981Eigen geheugen (of de tekst die de AGI aanleverde?) is subjectief: "Het stoffige
imago dat de Meetkundige Dienst tien jaar geleden bij sommigen binnen Rijkswaterstaat had,
is inmiddels verdwenen. Data en ICT zijn in deze tijd sexy aldus de plaatsvervangend
directeur-generaal van de Rijkswaterstaat op het symposium. Voor de historie van de eerste
50 jaar zijn er gedrukte jubileumpublikaties uit 1956, 1971 en 1981 dus. Voorde geschiedenis
van de laatste 25 jaar moet men nog zelf literatuur en archieven raadplegen. De deelgeschie-
denis van de geo-component van de AGI in twee fragmenten? In 1982 organiseerde de NVG
een studiedag in het kader van de bijeenkomst van het Comité Permanent van de FIG in Den
Haag. Het nieuwe MD-hoofd - geen geodeet - sprak daar! Hij was er trots op dat men het
grootste aantal fotogrammetrische instrumenten in Nederland had, als enige in de wereld op
grote schaal hydrostatisch waterpaste en een belangrijke rol speelde bij de introductie van
remote sensingtechnieken in Nederland. Ook de grootte van de buitendienst werd gememo
reerd: 80 meetploegen vanuit 9 rayonkantoren (R. Vellema, The activities of the Survey
Department of Rijkswaterstaat, in: Geodesia 1982-6). In 2006 memoreerde een geodeet even
trots dat na een inkrimping van honderd man vast personeel en bijna een even groot aantal
huurlingen uitvoerend werk wordt overgelaten aan de markt. (R. Feron, Rijkswaterstaat geeft
ook voor Geo-informatie invulling aan het professioneel opdrachtgeverschap, in: Geo-info
2006-1). Het verschil was naar de geest van de tijd, hoewel in 2005 een nieuw peilschip van
een andere Rijkswaterstaatsdienst nog als
landmeter-op-zee werd gepromoot. Voor
meer historische details blijven mede
dankzij de dienst zelf de kolommen van
dit tijdschrift beschikbaar.
Adri den Boer
Adviesdienst
Geo-informatie en ICT
144
