Reactie op lezersvraag
In antwoord op de lezersvraag van Theo
Scheele in De Hollandse Cirkel van juni 2007
p. 71-72, foto d (afbeelding 4 en 5), kan ik het
volgende zeggen:
Kompasroos torpedoricht- en rekentoestel
In de periode 1875-1975 hadden alle torpedo-
boten enkele torpedoricht- en rekentoestellen
aan boord. Dit instrument werd in samenhang
met de standaardnavigatiemiddelen - zoals de
koopvaardijschepen die kennen - gebruikt
(afbeelding 1, 2 en 3 in genoemd artikel).
Voor het lanceren van een mechanische
torpedo was in de periode 1875-1975 een
voorhoudhoek ofwel de torpedokoers naar
het doel, een tempering ofwel de afstand tot
het doel en een in te stellen vaart en diepte van
de torpedo noodzakelijk. Het meten van de
afstand tot het doel gebeurde met een draag
bare afstandsmeter. Het nauwkeurig berekenen
van de koers en vaart van het doel en het
omrekenen naar een in te stellen koers en
vaart van de torpedo gebeurde met een torpe
doricht- en rekeninstrument. Daar het nood
zakelijke rekensommetje voor alle partijen
Handleiding tot de kennis der Artillerie Afdeelinfl Techniek.
HoofdstukVH PlaatXVI.
Afb. 2. Afbeelding van het torpedopeil- en rekeninstrument zoals dat rond 1900 bij de Koninklijke
Marine in gebruik was
Afb. 1. Plaatje van de situatie aan boord van
de Nederlandse torpedoboot Hr. Ms. GI5 in
de Eerste Wereldoorlog. Commandant A.K.P.F
Vastenou (1889-1956) heeft de linkerhand op
de afvuurknop en draagt een zwemvest van
kapok (foto Kath. III. c. 1917). De commandant
geeft de richting aan de naast hem staande
stuurman, hier onzichtbaar, en wanneer het
vijandelijk schip in de lijn is van het richttoe-
stel, waarover men hem ziet kijken, dan drukt
hij op een knop en vuurt.
Fij.3.
Felheid oen torpedi
m
127
