triangulatienet van Nederlands-Indië aansloten
op dat van de Britten en daarmee op het wereld
wijde triangulatienet.
Voorts ving rond 1845 in de koloniën nog een
geheel ander hydrografisch fenomeen aan,
namelijk de bouw van een over de hele wereld
snel groeiend aantal vuurtorens. Met name om
van Batavia naar Sydney te varen moest men
door de gevaarlijkste zeestraat die er bestond, de
Torresstraat. Alleen al om economische redenen
speelden vuurtorens, tonnen, boeien, bakens en
het Loodswezen een cruciale rol en kwamen ze
onder eenhoofdige leiding van de minister van
Marine. Het is dan ook niet verwonderlijk dat
van overheidswege, met hun hydrografische
dienst als uitvoerend orgaan, er veel tijd en geld
in gestoken werd om de handelsroutes veilig te
maken. Hydrografen brachten vuurtorens zo
nauwkeurig mogelijk, als primair triangulatie-
punt, in het nationale triangulatienet. Vervolgens
werden de posities van deze vuurtorens,
opgegeven in een lengte- en breedtegraad ten
opzichte van Greenwich, wereldwijd in
Berichten aan Zeevarendenvaktijdschriften en
in door de overheid samengestelde zeevaart
kundige publicaties bekend gemaakt.3 Naast het
ASIATICK RESEARCHES;
ASIA.
CORRESPONDENZ
ERD- und H1MMELS - KUNDE,
z W RJf TER BAND.
Bibliotheek van d*
Starrewacht te Lfii'len
AJb. 3. Titelpagina s van twee belangrijke vaktijdschriften voor de opzet van de wereldwijde triangulatie
OR,
TRANSACTIONS
OF THE
SOCIETY" INSTITUTED IN BENGAL,
FOR INQUIRING INTO THE
HISTORY AND ANTIQUITIES,
THK
ARTS, SCIENCES, AND LITERATURE,
VOLUME THE FIRST.
THE FIFTH EDITION.
LONDON:
trintcJ by T. Mtiden, Shcrboum-Lint. Lo»b«rd itre««,
VIINOI, HOOD, AKDIHAIHJ CBTH1I.I AND IIAATIMi J.WAWIIS
I ma» iackIkoton, all.n, and co.; otr.do, and .on,
LONCMAN, HURST, IIII, AND CRM. 5 lAULDHJ
ICATCH1RD AND IITTIANANJ
AND J, Al»«»«.
1806.
MONATLICHE
ZUR BEFÖRDERÜNG
DER
herausgegebeu
Fr. von Z ACH,
H. S. Ob«rftwachtmeifter und Director der Stecnwarte
Seeberg.
G O T H A,
im Verlage der Beckerifcheo Buchhandlung
I 800.
3 P. baron Melvill van Carnbee, "Kort rapport over de wijze van samenstelling van de kaart van het eiland Java en vaarwaters
rond dezelfde", in: Verhandelingen en berichten betrekkelijk het Zeewezen. Tindal en Swart (1845), p. 794-819. Hierin worden
zo'n 90 door Nederlandse marineofficieren vervaardigde trigonometrische kaarten opgesomd.
H.D.A. Smits, Zeemansgids voorde eilanden en vaarwaters beoosten Java. (1848). Hierin worden in de inleiding ruim 60 trigonome
trische kaarten genoemd met bij iedere kaart de naam van de Nederlandse marine-officier/-hydrograaf die deze geconstrueerd heeft.
14
