zeggen: de oudste vuurtoren is die van Port
Jackson, South Head, gebouwd in 1817 (BS 1).
Hierna werd als tweede die van Diemensland,
Iron Pot, gebouwd in 1832 (BS 4). Vervolgens
kwam in 1840 Williamstown, Point Gellibrand,
aan bod, waar een houten toren met een licht
LISTE
AJb. 10. De nationale Lengtegraadcommissies
werden samengesteld uit wetenschappers die
tevens regeringsvertegenwoordiger waren voor
hun vakgebied. Hier als voorbeeld uit 1831 de
Franse Lengtegraadcommissie met 's werelds
invloedrijkste hydrograaf C.F. Beautemps-
Beaupré. Met "artiste wordt hier bedoeld een
door de overheid aangestelde ingenieur, belast
met de ontwikkeling van wetenschappelijke
instrumenten.
gebouwd werd (Stanley 1848). Hierna ontstond
in de periode 1845-1850 een ware 'vuurtoren
explosie', die in 1850 wereldwijd resulteerde
in ruim duizend torens. De vuurtorens van de
Swan river, Arthur Head en Rottennest-eiland
(BS 3) en vervolgens die van de St. Vincent
Golf, Adelaide haven en Port Phillip,
Melbourne (BS 4), werden omstreeks 1850 in
bedrijf gesteld.
Hydrografen gingen met gedetailleerde
opdrachten op pad, waarbij alles draaide om de
meet- en rekennauwkeurigheid. Deze
opdrachten zijn te lezen in de meegegeven
"Instructions from the Admiralty and the
Hydrographer". De Hydrographer of the Navy
was de rechterhand van de First Sea Lord en
had daarmee grote invloed op het regerings
beleid inzake de wereldwijde triangulatie. De
nauwkeurigheid van het Dawes point, vastge
legd door de al genoemde "first Fleeter
luitenant-ter-zee William Dawes in 1788,
zijnde twee seconden van een breedtegraad
ofwel 60 meter, was in die tijd zeer bijzonder.
In Europa gold rond 1800 met een vaste
meetopstelling een nauwkeurigheid van een
seconde als het streefdoel van astronomen.14 In
het verslag van Stokes over HMS Beagle
schrijft hij dat de geografische posities van
Swan River (Scott's Jetty), Port Essington
(Gouvernment House) en Sydney (Fort
Macquarie) binnen de nauwkeurigheid van
1 minuut ofwel 1852 meter lagen.15 Zelden
werden er in reisverslagen meetnauwkeurig-
heden gegeven, Stokes was een uitzondering,
hij was een van de beste wetenschappelijk
onderlegde hydrografen van zijn tijd. De
werkwijze van Stokes was een inspirerend
voorbeeld voor de Nederlandse hydrografen en
werd qua systematiek, organisatie en meet- en
rekentechniek overgenomen.
Hoe Nederlandse hydrografen de rijksgrenzen
in het westen en in het oosten van Nederlands-
Indië vastlegden
De Koninklijke Marine bezat in het midden van
de negentiende eeuw zo'n 200 schepen en had
167 Année «831
Des Membres qui composent le Bureau des Longitudes.
GÉOMÈTRES.
Legendre quai Voltaire n° 9.
Lc B°" Poisson (o. 4f), rue de Condé, n° 10.
Le B°"De Prony (o. École des ponts et chaussées, rue Culture-
Sainte-Catherineau Marais, n° 27.
ASTRO N O M ES.
Boüvard (-ft), a l'Observatoire royal.
Lefran^AIS-Delalande, rue de Vaugirard, n° g.
Ar AGO (o. a l'Observatoire royal.
Biot (o. au Collége de France.
ANCIENS N AVIG ATEVRS.
Rossel, Contre-Ainiral honoraire, Directeur du Dépöt général de la
Marine, (tgt) rue de l'Université, n° 46.
Le Comte de Rosily-Mesros Vice-Amiral, Directeur honoraire du
Dépót général de la Marine, (G. C. Jgt G. C. rue Joubert, n° 17.
GÉOGRAPHE.
Beaotemps-BeaüPRÉ (*s<) (O- rue de l'Université, n° i3.
AR TISTE.
Lenoir rue de Vaugirard, n° 72.
ASTRONOMES ADJOINTS.
Sédillot impasse Saint-Dominique d'Ënfer, n° 4» adjoint
pour l'Histoire de 1'Astronomie chez les Örientaux
Mathieu, k l'Observatoire royal.
Nicollet a l'Observatoire royal.
Le Baron Damoiseau a l'Observatoire do l'Ëcole militaire.
ARTISTES ADJOINTS.
Lerebouus (i), place du Pont-Neuf, n° i3.
Additions i83l. 12
14 M.C. van Doorn, een marineofficier/hydrograaf, schrijft in het Tijdschrift voor het Zeewezen (1878) dat zelfs metingen van
astronomen van naam, onder gunstige omstandigheden verricht, wel eens 3 a 4 seconde uit elkaar lagen.
5 5 J. Lort Stokes, Discoveries in Australia: with an account on the coasts and rivers explored and surveyed during the voyage of
HMS Beagle in the years 1837-1843 (1846)
22
