parochies van Bozum en Oosterliittens tot de invloedsfeer van het klooster Thabor konden worden gerekend. Immers, hemelsbreed waren de afstanden naar Bozum en Oosterlittens respectievelijk maar 6 en 10 kilometer. In het eerder vermelde lijstje komen ook de Bosemer en Letenser roede voor, die in hedendaags Nederlands geschreven kunnen worden als de Bozumer en Littenser roede. Hierbij is duidelijk dat de laatste één van die roeden is die door kloosterling Walter van Enchusen is beschreven als de "Letenserroede ofwel de roede van Oosterlittens. In de kroniek van Peter van Thabor is genoteerd dat de Bosemer roede 1 voet, 5 duimen en 10.6 strepen langer is dan de Aberder roede. De Letenser roede heeft een wat bescheidener afwijking en is 4 duimen en 6 strepen groter dan de Aberder roede, die volgens genoemde kroniek "die alder kurtste is. Voorts vermeldt Peter van Thabor: "Item an oesterleteneser karck staen 3 roeden gheteyknt sonder name ende sijn dese: Afb. 2. Letenser roeden te Oosterlittens (foto Jan Dijkstra) Afb. 3. Bord met mededelingen over de roeden (foto Jan Dijkstra) Voet duum 12e pars 1 3 6 0 9 6 0 8 0 ende si gaen aberderroed boven also veel als hier in deze tafel ghescreven staet in lancheit Het is verbazingwekkend dat in deze kroniek van de eerste helft van de 16e eeuw deze roeden van Oosterlittens al genoemd worden, die nu na ongeveer een eeuw weer hangen aan de toren van deze kerk (afb. 2). Op de muur van de kerk is op de foto zichtbaar, dat er een bord met mededelingen over de roeden is geplaatst. Hierop is het volgende te lezen (afb. 3): "Hier gebruikte meetkettingen Baarderadeelroede 3,89 m ca 1300 1400 O littenser uitburen 4,09 m ca 1300 1400 Koningsroede 3,73 m 1596 Een roede bestaat uit 12 voeten g.m. Roelof Hankel 1999" Opmerkelijk is dat op het bord de koningsroede met een lengte van 3,73 meter wordt vermeld, terwijl van de algemeen als standaardroede zeer bekende Friese koningsroede de lengte in 1813 met 'grote precisie' is vastgesteld op 3,91278 meter. Mogelijk was deze roede een "roede Hollantsche maete die door Pouls is genoemd in zijn boek, met een lengte welke ook bij de inrichting van Het Bildt werd gehanteerd ter grootte van 3,75 meter. Al met al is het belang wekkend dat op deze klassieke wijze oude roeden met de bijbehorende tien meetpennen worden bewaard (afb. 4). Voorts is het aardig dat deze oude roeden aan de voorbijgangers aldaar, alsmede aan de lezers van dit tijdschrift door middel van deze bijdrage 32

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

De Hollandse Cirkel (DHC) | 2008 | | pagina 34