t
XLiL
Afb. 6. Vermoedelijk door de Poolse onderzeeboot Wilk abusievelijk geramd, zonk Hr. Ms. O 13 in
juni 1940 in de Noordzee. Hier, naast Hr.Ms. O 14 en O 15, in 1933 met vlagvertoon in
Denemarken. (Foto collectie NIMH)
heid in februari 1927 metingen te doen boven
de Java-trog. In augustus was Hr.Ms. KXIII,
bemanning en Vening Meinesz in San
Francisco een groots onthaal bereid. Het zou
toen grote indruk hebben gemaakt dat de boot,
zonder escorte in dichte mist varend langs
schepen van de ten anker liggende
Amerikaanse Stille Zuidzeevloot, de 'Golden
Gate' binnenliep. In 1929 en 1930 kreeg
Vening Meinesz gelegenheid op drie achter
eenvolgende reizen per K XIII, met luitenant
ter zee le klasse G. Mante als commandant, in
de Archipel waarnemingen te doen.
In december 1941 opereerde de K XIII samen
met onder andere Hr.Ms. K XI en O 16. Op
21 december 1941 vonden in de haven van
Singapore drie bemanningsleden de dood bij
een batterij-explosie aan boord. Nog voor de
jaarwisseling wist de K XIII op eigen kracht
haar thuisbasis Soerabaja te bereiken om aldaar
een week later uit dienst te worden gesteld. Op
2 maart 1942 werd de boot door de bemanning
dwars voor de onderzeebootdokken tot zinken
gebracht.
K XVIII
Deze in verband met het wetenschappelijk
werk van Vening Meinesz bekendste onderzee
boot liep in september 1932 bij - inmiddels -
"Wilton-Fijenoord" te Schiedam van stapel,
om in maart 1934 in dienst te worden gesteld.
In de daaropvolgende zomer bevoer de boot, in
gezelschap van andere marinevaartuigen, de
Oostzee met vertoon in enkele havens. In
november begon zij, onder luitenant ter zee
le klasse D.C.M. Hetterschey en in gezelschap
van Vening Meinesz en zijn wetenschappelijke
uitrusting, aan haar wereldomspannende en
-vermaarde reis, die in juli 1935 in Soerabaja
feestelijk zou eindigen. Op deze reis fungeerde
Hr.Ms. K XVIII tevens als radiobaken ter
ondersteuning van de oceaanvlucht van het
KLM-vliegtuig Snip naar West-Indië.
Eind november 1941 ging de K XVIII voor
reparaties naar het Marine Etablissement te
•v
59
