Nederlands-Indië, de Commissie tot ver
betering der Oost-Indische zeekaarten
benoemd. De secretaris van deze commissie
- een hydrograaf - was tevens adjudant van de
Commandant Zeemacht Nederlands-Indië.
De Commandant Zeemacht Nederlands-Indië
werd op zijn beurt weer geïnstrueerd door de
Admiraliteit, die op voorspraak van de
Lengtegraadcommissie, middels Zeeorders, de
te hanteren instrumenten met de erbij
behorende meet- en rekenmethodiek aangaf.
Alle in deze omvangrijke organisatie gedane
metingen werden centraal gecoördineerd en
verwerkt in door de overheid geredigeerde
hydrografische kaarten en in zeemansgidsen.
Alle voor de scheepvaart van urgent belang
SIGNS
Afb. 2. Internationaal gebruikte symbolen om
de nauwkeurigheid van een geografische
positie nader te specificeren
zijnde navigatorische bijzonderheden en de
geplaatste vuren, boeien en bakens werden
direct per Bericht aan Zeevarenden - onder
tekend door de Minister van Marine - nationaal
en internationaal bekend gesteld. Voor de
continue bewaking van dit alles vielen, binnen
de landsgrenzen van het Koninkrijk der
Nederlanden, alle activiteiten van vuurtorens,
lichten, boeien, bakens en het Loodswezen in
de organisatie en het budget van de
Koninklijke Marine.
Namens de Nederlandse regering hadden de
leden van de Lengtegraadcommissie recht
streeks contact met hun buitenlandse tegen
voeters. De door de Franse en Britse hydro
grafische dienst meest geciteerde Nederlandse
hydrografen waren G.A. Tindal (1805-1880) en
P. Melvill van Cambee (1816-1856). Tindal
was in de periode 1838-1850 lid van de
Lengtegraadcommissie en Melvill was
secretaris van de Commissie tot verbetering
der Indische zeekaarten en redacteur van Le
Moniteur des Indes-Oriëntales et
Occidentales5 (afb. 7). Tindal werd in 1842
door de Britse regering onderscheiden met een
gouden chronometer en Melvill kreeg in 1849
van de Franse regering het Legion d'Honneur.
Beiden werden beloond voor hun kwalitatief
hoogstaand werk. De via de regeringskanalen
aan de Britse en Franse hydrografische
diensten aangeboden Nederlandse hydro
grafische kaarten en zeemansgidsen werden,
waar nodig, vertaald en opnieuw uitgegeven
door de British Admiralty of door het Dépot
Generale de la Marine. Naast de tekst in de
cartouche werden de door de Nederland
gepubliceerde geografische namen gehand
haafd. In Nederlands-Indië werden regelmatig
door hydrografen geografische namen uit de
lokaal gebezigde taal overgenomen. Laatst
bedoelde namen werden eerst zodanig aan
gepast dat ze met een Nederlandse tong uit
gesproken konden worden en daarna bij de
Koninklijke Militaire Academie te Breda
LATITUDES, LONGITUDES, AND HEIGHTS
0 Meridian altitude, or circummeridian observation of sun.
stare.
Observation on tbe parallel.
1 M meridian.
A Triangulation.
Equal or double altitude of sun.
V stare.
V Altitude and azimuth of sun and stars.
Jt Azimuthal bearing.
K Meridian distance by chronometers.
Eclipses or occultations.
Moon-culminating stare.
Lunar observations,
f Barometer.
J Sympiesometer.
Altitude and base.
9 Dip.
Determination on Bhore.
The Capital Letters are used to denote the name of the observer, where
other authority than our own has been adopted for positions. D.R., where
there has been no observation but the ship's reckoning.
5 Le Moniteur was in de periode 1846-1849 het belangrijkste platform waarin alle wetenschappelijke onderzoeken, uitgevoerd in
Oost- en West-lndië, besproken en toegelicht werden. Melvill van Carnbee zelf schrijft hierin uitvoerig over zijn berekeningen
van triangulatiepunten. Dit laatste, onder de titel "Cosmographie" vormde de basis van zijn Algemeene atlas van Nederlands-
Indië. (Zie hierover ook noot 12.)
P.F.B. Siebold (1796-1866), een zeer bekend geworden Landmachtarts en Japanoloog, was mederedacteur. Als beiden weer naar
het buitenland verdwijnen stopt dit internationaal belangrijke vaktijdschrift.
8-t
