Britten
Fransen
Nederlanders
Vooruit berekende
posities van de
sterren in een
(jaarlijkse) almanak
Nautical Almanac
and astronomical
ephemeris 1766»
Royal Astronomical
Society 1820»
Connaissance des
Temps ou des
nouvements a 1'usage
des astronomes et
navigateurs 1679»
Almanak ten dienste
der zeelieden.
Geredigeerd door de
Lengtegraad
commissie 1787»
Wiskundige tafels
voor astronomische
plaatsbepaling en
triangulatie
A complete set of
Nautical tables.
J.W. Norie 1803»
Recueil de tables
utiles a la navigation
J.W. Norie franse
edities 1815»
Zeemans-tafelen.
Geredigeerd door de
Lengtegraad
commissie
Marine tijdschrift met
prim triangulatie
punten
Nautical Magazine
1832»
Melanges Flydro-
graphiques. Annales
maritimes et
Coloniales
Verhandelingen en
Berigten G.A. Tindal
en Jacob Swart.
Lengtegraad
commissie
Voor de zeevaart
urgente waar
schuwingen
Notices to Mariners
Avis aux navigateurs
Berichten aan
Zeevarenden
Min van Marine
Uitgave van hydr.
kaarten, getijden
tafels, lichtenlijsten
en tijdseinen
BA pubs. Sailing
Directions
Instructions
Nautiques
Zeemansgidsen.
Uitkomsten van
wetenschap en
ervaring.
Tabel 2. Overheidspublicaties, de samenhang triangulatie en zeevaartkunde
S. 1838 H.D.A. Smits (1818-1853).
Naast het construeren van zeekaarten (vanaf
1838) schreef de marineofificier/hydrograaf
Smits ook de Zeemansgids beoosten Java, eerste
editie 1847.
NL ed. de Nederlandse editie van
Horsburgh's Zeemansgids, naar, in en uit Oost-
Indië. Vertaald door G. Kuijper, Luitenant
ingenieur bij de Koninklijke Militaire Academie
(voor zee- en landofficieren) en voorzien van
Nederlandse aanvullende metingen door de
hydrograaf G.A.Tindal.
M. 1844 P. Melvill van Cambee, zijn eerste
editie Zeemansgids voor de vaarwaters rondom
het eiland Java. Uitgegeven namens de Minister
van Marine. In de 19e eeuw was de Minster van
Marine een vakminister, een ex-zeeofficier, die
vertrouwd was met hydrografische werkzaam
heden. De Nederlandse Zeemansgidsen werden
door de Britse en Franse Flydrografische
diensten vertaald en opnieuw uitgegeven.
Toelichting op tabel 2:
Kolom 1Prim triangulatiepunten primaire
triangulatie- ofwel basispunten. De Lengte
graad-commissies coördineerden alle hydro-
en geografische basispunten. Twee belangrijke
vakbladen hiervoor waren: Bulletin de la
Société de Géographie (vanaf 1822) en Journal
of the Royal Geographical Society (vanaf
1830).
Kolom 2: BA British Admiralty, pubs
publications. Deze Britse tafels worden nog
steeds, meer dan anderhalve eeuw na de dood
van J.W. Norie (1772-1843), onder zijn naam
uitgegeven als Norie 's Nautical tables.
Kolom 4: Zeemans-tafelen, hiervan verschenen
in de periode 1787-1859 zestien edities, en wel
door J.H. van Swinden 5 edities, door Jacob
Florijn 2 edities en door Jacob Swart 9 edities.
Uitkomsten van wetenschap en ervaring. Deze
serie werd uitgegeven als KNMI-publicaties,
geredigeerd door (ex-)hydrografen.
87
