Van Stehouwer naar 'Bommelstein'
Kasteel (de) Nederhorst in Nederhorst den
Berg werd in 1970 gekocht door Jan Jonker en
is inmiddels eigendom van de naar zijn
overleden echtgenote vernoemde Hermine
Woltersstichting. In de 13e eeuw stond hier al
een kasteel. Aanvankelijk heette dit Horst,
maar omdat bij Rhenen een kasteel stond dat
Hogerhorst heette, werd kasteel Horst voortaan
Nederhorst genoemd. Het toont weer dat
hoogteverschillen vergaande gevolgen kunnen
hebben. Toonders Studio's benutte na 1970
jarenlang een deel van het kasteel. Vanwege de
associatie met het slot van Toonders hoofdper
soon Heer Bommel wordt het kasteel in de
volksmond ook wel Bommelstein genoemd. In
de directe omgeving van het kasteel is door de
ANWB zelfs een gemarkeerde wandeling
uitgezet met de naam 'Bommelstein-route'.
De Hermine Woltersstichting beheert diverse
verzamelingen in eigendom en bruikleen. Zo
bevindt zich in een bijgebouw ook een
collectie geodetische instrumenten en curiosa,
verkregen van Jan Stehouwer, werkzaam bij
het Kadaster, donateur van de stichting De
Hollandse Cirkel en lid van de werkgroep
IGIE. Over zijn verzameling van toen 200
instrumenten en attributen is reeds eerder in dit
blad gepubliceerd.' Bezoek aan kasteel
Nederhorst is alleen op afspraak mogelijk.
Zo'n afspraak vond bijvoorbeeld plaats bij het
afscheid van projectleider Jan Schut van de
werkgroep IGIE op 3 februari 2006.2
Peilmerkstenen
Te zien zijn naast vitrines met instrumenten
onder meer ook peilmerkstenen en een
meetpunt. Na ze ook te hebben opgemeten
beschreef Stehouwer ze deels al in het (in 2007
beëindigde) personeelsblad van de vroegere
Directie Gelderland van het Kadaster.3 De foto
Afb. 1. DHC-bezoekaan het bijgebouw in 2006 Afb. 2. en vitrine-inspectie daarbij door
(foto'sAdri den Boer) Herman Quee
Adri den Boer
1 Jan van Eek, Op de zolder van Jan Stehouwer, in: De Hollandse Cirkel 2002, p. 5-7
2 Jan Ebbinge, Afscheid van Jan Schut als IGlE-voorzitter, in: De Hollandse Cirkel 2006, p. 26
3 Jan Stehouwer, Dit zijn...meetpunten in steen of beton, in: Metrum (uitg. vm Directie Gelderland van het Kadaster), sept. 2005
150
