nog een illustratie (afb. 1). Oud-collega Jelle van
der Veen herinnerde zich uit de periode dat hij
actief werkzaam was dit veldwerk van de meting
van de plaats van genoemde blindganger en met
deze wetenschap meldde hij dit bij de gemeente
Lemsterland, waartoe thans de onder het dorp
Delfstrahuizen gelegen buurtschap Zevenbuurt
behoort. Met behulp van de tekst van het bericht
kon op de topografische kaart 1:25.000 de plek
van de neergeworpen bom ten naastenbij worden
gelokaliseerd (afb. 2). Bovendien was hij in het
bezit van een kopie van het veldwerk waarop de
uitkomsten van de meting van de bom van
november 1943 door de Heerenveense landmeter
F. Dijkstra waren genoteerd. Deze kopie kon hij,
zoals blijkt uit genoemd krantenbericht, ter
beschikking stellen van de gemeente, en hij kon
eveneens een en ander bevestigen (atb. 3).
De heer G.G. Koppies, oud-leraaar van het Cen
traal Teken- en Opleidingsbureau van het Kadas
ter (CTO), herinnerde zich uit zijn naoorlogse
verblijf in Eindhoven, dat hij veldwerken 'met
bommen' onder ogen heeft gehad. Hij wist nog
te melden dat genoemde metingen van neerge
worpen en niet-ontplofte bommen waren gedaan
door de landmeter Doornbos aldaar. In elk geval
was de aanleiding de op het veldwerk vermelde
brief van het Hoofd van de Luchtbeschermings
dienst van de gemeente Haskerland. Elke
gemeente beschikte destijds over een dergelijke
dienst, om wamieer het mogelijk was de bevol
king met sirenes te waarschuwen voor lucht
aanvallen. Het waarborgen van de veiligheid
door ook neergevallen blindgangers te laten
registreren door het Kadaster behoorde kenne
lijk eveneens tot de door de burgemeester
gedelegeerde taak van genoemde dienst. Elke
mutatie van nieuwe grenzen of topografie op de
kadastrale kaart werd destijds allereerst met
behulp van de op het veldwerk genoteerde meet
gegevens in rood uitgetekend op een zogenaam
de hulpkaart. Zo ook de blindganger van deze
bijdrage (afb. 4). De hulpkaart werd in november
1943 ondertekend door de landmeter F. Dijkstra
en de tekenaar P. Wijchman van het kadasterkan
toor te Heerenveen (afb. 5).
Bron
- W. van Riessen, Het Kadaster. Historische
ontwikkeling in de eerste helft van de 20e
eeuw, Apeldoorn 2004, p. 139
Afb. 4. Fragment van hulpkaart met de ingete
kende bom
Afb. 5. Ondertekening van de hulpkaart door
landmeter Dijkstra en tekenaar Wijchman
Opgemaakt en
deugdelijk verklaard,
Te
deöCV^^ 194 J
De Landmeter,
24
