voor is en hoe werkt het?" Dit was het enige
gebruik dat hij ervan maakte en het zal bij mij
niet veel anders zijn. Toen hem bleek dat ik
belangstelling had voor oude meetinstru
menten, haalde hij de sextant te voorschijn en
stelde mij dezelfde vraag. Omdat het al donker
begon te worden, kon ik de werking niet
ontdekken. Het instrument bevatte herkenbare
onderdelen, doch ook op dat moment onver
klaarbare zaken en niet functionerende
knoppen en hendels. Het geheel intrigeerde
mij, met als resultaat na enig onderhandelen de
aankoop van het instrument met de belofte dat
de oude eigenaar een deugdelijk antwoord op
zijn vraag zou krijgen.
Thuis gekomen bleek, dat er een uitvoerige
omschrijving van het toestel door Lo Nienhuis
in dit tijdschrift, jrg. 8 nr. 3, pag. 78-81 was
gepubliceerd.
Om de mankementen aan het toestel te kunnen
verhelpen had ik echter meer informatie nodig.
Deze vond ik op de webstek van dhr. Steve
Grobler uit Perth, Australië.1 Deze had in 2003
een latere versie, de Mark IX BM, aangeschaft.
Hij stond voor dezelfde problemen en heeft op
zijn webstek uitvoerig verslag gedaan van zijn
ervaringen bij het repareren en een kopie van
de originele gebruiksaanwijzing daarbij
gevoegd.
Een globale omschrijving van het instru
ment met toebehoren
Op het toestel is onder een kroontje de
volgende tekst aangebracht:
A.M. (Air Ministery)
BUBBLE SEXTANT
MARK IX
H. HUGHES SON Ltd
LONDON
Hierna volgen het referentie
nummer 68/151serienummer
558/40 en patentnummer 480112
490621 met de toevoeging AND
PENDING (in afwachting).
De verdere beschrijving van het
toestel staat in het genoemde artikel van
Lo Nienhuis.
Het instrument is opgeborgen in een bakelieten
kistje van 18 x 17 x 23 cm. met een afgeschuin
de voorzijde, waar zich het eveneens afge
schuinde deksel bevindt, dat rondom 1 cm.
oversteekt en aan de onderzijde met een piano
scharnier aan het kistje is bevestigd. De boven
zijde van het deksel wordt met twee metalen
klemstroppen vastgezet. Aan de achterzijde van
het kistje bevinden zich drie metalen ophang-
ogen. Behalve voor het instrument is er in het
kistje ruimte voor twee vastgeklemde kokers,
die reserve-batterijen kunnen bevatten, een
blikken doosje met poetswatten en een klem die
een transformator vasthoudt. Deze transfor
mator heeft het formaat van twee 1,5 volt batte
rijen, passend in de batterij houder, en is voor
zien van een snoer van 2 m. en een stekker om
zonodig de elektrische voeding van het vlieg
tuig te gebruiken. Op het deksel zit een etiket
met de instrumentgegevens en de mogelijkheid
hierop de indexcorrectie te vermelden. Het
kistje weegt leeg 2.7 kg. Later zijn aluminium
kistjes gefabriceerd.
De binnenkant van het toestel
(De nummers corresponderen met de afbeel
dingen van Lo Nienhuis.)
Volgens de site van dhr. Grobler kan het toestel
probleemloos worden geopend. Als de twee
Afb. 2. Bubble sextant Mark IX van H. Hughes
Son Ltd
www.users.bigpond.com/bgrobler/sextant
89
