Ook in het boek "De Hypothecaire en Kadastrale
Boekhouding en die der Schepen en Vaartuigen
in Nederland", Tweede Deel, door A. Soutendijk,
komt in de 2C'° geheel omgewerkte en veel
vermeerderde druk door J. Mulder, uitgegeven te
Tiel in 1916, het instrumentje voor. Bij het
hoofdstuk: "De berekening van de grootte der
perceelen" staat onderaan op blz. 488: "Dat
transformeeren der figuren tot vier- of drie
hoeken geschiedt met behulp van een paar
teeken-driehoeken, of wat nog meer aanbeveling
verdient door middel van een transformateur, een
instrumentje, expresselijk daarvoor vervaardigd.
Het transformeeren wordt daardoor zeer ver
eenvoudigd, daar men niet zoovele hulplijnen en
-punten op de kaart in potlood behoeft aan te
teekenen, en in 't algemeen niet zooveel gelegen
heid heeft zich te vergissen. Eene beschrijving
van den transformateur zullen we hier niet
geven, daar men die kan vinden in de meeste
leerboeken der geodesie."
Ook in dit boek van Soutendijk is vanaf
blz. 570 opgenomen een "Chronologische Lijst
van in de Periodieke Woordenboeken voor
komende volgnommers, waarbij beslissingen,
enz. zijn vermeld, het Kadaster betreffende en
hier het meest toepasselijk." En daar vond ik
uiteindelijk op blz. 580 een verwijzing naar het
Periodiek Woordenboek, deel 1uit 1867,
No. 5085, met als korte inhoud: "De Trans
formateur, ten gebruike bij het berekenen der
inhoudsgrootte van perceelen aanbevolen". Zie
hiervoor verder bij voetnoot 2 op blz. 95.
Slotopmerkingen.
Al jaren ben ik in het bezit van een boekwerkje
met de titel "Instruction sur l'usage du Calcula-
teur-Rapporteur de Gelinsky, perfectionné par
Dasnoy, Géomètre du Cadastre, inventeur du
Cathétographe, de l'Additionneuse a clavier,
etc."7 Het boekje is uitgegeven in Arlon, in
België, een jaartal is helaas niet vermeld. Het
Fa
Qo
Afb. 18. Calculateur-rapporteur Planche 1
Lii I I LITT
t-t-T
7 Ik hoop dat er onder de lezers misschien iemand is die óf het instrument van Gelinsky, óf de verbeterde versie van Dasnoy kent,
en mij daarover meer informatie kan verschaffen, óf dat iemand in staat is voor mij de Franstalige handleiding in het Nederlands
te vertalen.
103