Als geboren en getogen Rotterdammer heb ik
nooit geweten dat die er was! Ook nooit
geweten waarom de nabije Admiraliteitskade
zo heette. Historische belangstelling komt vaak
later! En er ging, naar nu blijkt, in die buurt
meer om dan de bedrijvigheid van de Oost-
Indische Compagnie. Daar stond niet alleen de
molen aan het Oostplein, die, aan het einde van
de Hoogstraat, 14 mei 1940 nog heeft
overleefd. Zoals we nu lezen was er daar
vroeger meer nijverheid dan nog zichtbaar was
toen de molen voor de naoorlogse stads
ontwikkeling moest wijken. Van der Schans
heeft de ontwikkeling van de begraafplaats en
van de omgeving in detail beschreven, alles
nauwgezet gedocumenteerd en - zoals van hem
te verwachten viel - rijkelijk geïllustreerd met
kaartfragmenten, topografische gravures, oude
en eigentijdse foto's, foto's van geschreven
documenten en anderszins. De 'brochure',
zoals de schrijver zijn publicatie noemt, gaat
vergezeld van een cd-rom, met daarop het
'verhaal' met digitale links naar de verwezen
bronnen. Dit alles voor wie met de materie
nader wil kennismaken. Verwijzend naar een
door Ton Hokken samengestelde en te
publiceren inventarisatie van de ongeveer
tweehonderd nog aanwezige zerken, voegde
Van der Schans een plattegrond van de
begraafplaats toe, met de zerken ingemeten
door de afdeling Landmeten Vastgoed
informatie van Gemeentewerken te Rotterdam.
Dit gebeurde met moderne hulpmiddelen, dus
weer geen geschiedenis van de geodesie, maar
een bijdrage tot een geschiedkundige toe
passing van het vak; een toepassing die bij het
zoeken naar geodetische identiteit best eens
meer aandacht mag krijgen, zelfs in de kring
van historisch bewuste vakgenoten. Voorzover
dat de bedoeling van René is geweest, moet hij
daar andermaal in zijn geslaagd.
Voor geïnteresseerden in deze doorgaans weinig
lucratieve, maar desalniettemin lonende toepas
sing van de geodesie en in de daarbij gevolgde
onderzoeksmethodiek is deze 'brochure' een
aanrader; vooral ook voor belangstellenden in
de uitkomsten betreffende dit stukje vergeten
Rotterdam. De 'brochures' zijn van 1 tot 100
genummerd en de voorraad is beperkt!
Leen Aardoom
Milja van Tielhof en Petra J.E.M. van Dam -
Waterstaat in Stedenland. Het hoogheemraad
schap van Rijnland voor 1857. Matrijs
Utrecht i.s.m. het hoogheemraadschap van
Rijnland, 2006. ISBN 978 90 5345 299 8,
368 bh., 39,95
Op 11 oktober 2005 was het 750 jaar geleden
dat graaf Willem II, Rooms-koning, een privi
lege verleende aan de 'heemraden van de
Spaarndam'. Dit privilege wordt algemeen
erkend als het 'Magna Carta' van Rijnland.
Naar aanleiding van dit jubileum is Rijnland in
2002 een samenwerking aangegaan met de
Vrije Universiteit om een onderzoeksproject
uit te voeren en een geschiedenis van het
hoogheemraadschap te schrijven vanaf zijn
ontstaan tot de hervorming van 1857.
In 1857 kreeg Rijnland een nieuw reglement en
dit vormde het begin van een studie van
L.A.M. Giebels, die in 2002 is verschenen,1
vandaar dat 1857 het eindpunt was van deze
publicatie.
Het resultaat van dit onderzoek is het hier
boven vermelde boek.
Dit boek gaat over de geschiedenis van de zorg
voor het water in Rijnland, dat is het gebied aan
124
