Column: Geodesia startte 50 jaar geleden
De oudste man ter wereld, de Japanse ex-landmeter
Tomoji Tanabe, overleed 19 juni 2009 op 113-jarige
leeftijd. Vergeleken daarbij is het bescheiden. Toch:
vijftig jaar geleden, in september 1959, verscheen het
eerste nummer van het maandblad Geodesia. De uitgave
was van de nieuwe stichting Nederlands Genootschap
voor Landmeetkunde (NGL). Hoewel 'De beste verhalen
van Donald Duck'nummer 130: 'Donald Duck als
landmeterantiquarisch beter verkoopt, beelden we ook
nummer 1 van Geodesia af. Onderscheidend met de Donald Duck met de witte marge voorop
was bij Geodesia de aflopende illustratie op de omslag. (Opvolger Geo-Info voerde dat m.i.v.
nummer 2009-7/8 als 'extreme makeover' ook door en liet de grijze marge voorop vervallen.)
Bij doorbladeren van dat nummer 1 van Geodesia vallen op een welkom van prof.dr.ir. W.
Schermerhom (met Breithauptplaatje!en aandacht vanuit België. NGL-voorzitter J. Riet-
veldt, MD-er en nog zonder 'ing.' achter zijn naam, schreef over het blad: "Het is ook ons
middel om tot hoger aanzien, tot meer waardering te komen: ook, maar niet alleen, in finan
cieel opzicht." Evaluatie daarvan bleef nadien uit.
Het eerste nummer van dus september 1959 bevatte acht personeelsadvertenties en dat haalt
Geo-Info nu zelden meer.(Allemaal met gedetailleerde informatie over de salarissen en
bijbehorende 'huurcompensatie'.) In één kleinere advertentie was het andersom: een Zwitser
vroeg - via Geodesia dus - werk in Australië. De genoemde (jaar)salarissen waren uiteraard in
guldens en leken dan nóg niet hoog, maar een onopgeplakte Topografische Kaart 1:200.000
was ook nog maar 80 cent.
De start van NGL en Geodesia was een mijlpaal in de geschiedenis van de landmeetkunde.
Je zou verwachten dat het Tijdschrift voor Kadaster en Landmeetkunde (K en L) in 1959 toch
minstens enige aandacht aan het nieuwe fenomeen zou hebben besteed. Niets is minder waar
en dat komt met terugwerkende kracht arrogant over. De eerste keer dat het woord 'Geodesia'
in K en L voorkwam was in 1952: gemeld werd een Bollettino di Geodesia. Het nieuwe Neder
landse blad van 1959 kwam pas in 1961 voor het eerst in het tijdschrift voor, omdat een auteur
er naar verwees. In december 1961 staat er wel een verslagje in K en L van het eerste Delftse
congres van het NGL, "waarin de middelbare en lagere landmeetkundigen verenigd zijn
Men vond het een geslaagd debuut en voor de inleidingen werd verwezen naar Geodesia. Dat
komt over als een genormaliseerde verhouding, maar dat was wel na pas twee jaar.
Aandacht aan de NGL- en Geodesiahistorie werd besteed na het 25- en 40-jarig bestaan, resp.
in (NGT) Geodesia 1984-11 en 1999-12, alsmede in het laatste van de bijna 500 nummers van
dit blad: 2003-12. In het themanummer '25 jaar NGL' van 1984 werden drie artikelen gepubli
ceerd van prijswinnaars van de schrijfwedstrijd 'De landmeetkunde in het jaar 2009'. De
gepensioneerde geodeet ir. E. Muller won de le prijs met '2009. Een wenkend vergezicht of
een grimmige overpeinzing? 'Hier wordt volstaan met citeren van enkele zinnen: Wat was het
werk vroeger toch veel plezieriger. Hij had het hoofdgebouw van het Kadaster in Apeldoorn
nog gekend. Dat was nu ingericht voor de huisvesting van kleine gezinnen."
Iedereen kan de verhalen binnenkort toch op internet lezen!
Adri den Boer
128
