ra
strueerde trigonometrische kaarten. Deze
kaarten voldeden rond 1845 al royaal aan de
internationaal door wetenschappers gestelde
nauwkeurigheidseisen en werden door Britse,
Franse en Spaanse overheidsdiensten opnieuw
uitgegeven. Het gevolg hiervan was ondermeer
dat de door Nederlandse geodeten en hydro-
grafen gegeven namen wereldwijd overge
nomen werden.
Hiërarchie van de meet- en rekennauwkeurig-
heid, gebruikt bij het construeren van kaarten:
1 De nationale sterrenwacht bewaakte de
490 TABLES.
W, t
Afb. 1. De geografische posities van sterren
wachten vormden het fundament van de
wereldwijde triangulatie. Hier een gedeelte
van de lijst uit Nautical Almanac van 1838.
Ook de Britse sterrenwachten op het zuidelijk
halfrond: Kaap de Goede Hoop, Madras en
Sydney (Paramatta) zijn al, met de hoogst
haalbare nauwkeurigheid, in deze lijst
opgenomen. (Dit zijn schaal 1-gegevens op de
nauwkeurigheidsschaal).
absolute tijd, ijkte chronometers en hoek-
meetinstrumenten, bepaalde de te gebruiken
meet- en rekenmethodiek en was de opsteller
van gidsen en tabellen die gebruikt werden
bij de astronomische plaatsbepaling.
Sterrenwachten publiceerden hun eigen
geografische positie, die als referentiepunt
gold voor wereldwijde driehoeksmetingen.
2 Middels chronometerreizen werden vanaf
1787 (Parijs-Greenwich) alle sterrenwachten
met elkaar gekoppeld. Maritiem georïen-
teerde landen stelden daarvoor een Lengte
graadcommissie aan om dit wereldwijde
meet- en rekenwerk van astronomen,
geodeten en hydrografen goed te coördi
neren. Publicaties, opgesteld door een
Lengtegraadcommissie, hadden de hoogst
haalbare nauwkeurigheid. Zie afb. 2.
EXK
;«:S: I
$£3
1:
Afb. 2. In vakbladen (hier een voorbeeld uit
Connaissance des Temps 1837) verschenen
steeds langere lijsten met primaire triangula-
tiepunten. Bij ieder punt staat de absolute tijd
van de chronometerreizen en de verwijzing
naar de geauthoriseerde berekeningen
vermeld. Hier een stukje uit een van de
16 regio 's waarin de Franse lengtegraad-
commissie de wereld verdeeld had.
LATITUDES AND LONGITUDES OF THE PRINCIPAL
OBSERVATORIES.
The Longitude» are reckoned from the Meridian of Greenwich.
North Latitude* and JFttt Longitudes arc indicated by the sign
South Latitudes and East Longitude» by the sign
(Marischal College.)
- Lat, 6fl® 26' SJ" ArgelamUr't Ohtrmations, vol, i,
[Mge 81, and vol, ii. pages 85, 27.
Long. 1* 2D* S' '8 Ast. Noch. vol. is. page 264.
- (Prof. Schumacher.)
Lai- 53a 32' -15" Gmut on the Latitudes of GZittin-
gen and Aitona, page )I, (GOttingcn, 1828.)
Long, 0* 89*46' '6 Ait. Nach. voJ.viii. page 132.
- Lai. 54° 21' IS"'? 1 Communicated by the Rev. Dr.
Long, 0" 26* 35' "5 Robinson.
- (Copt. Smyth, R.N.)
W. t r jI"'-37 W
- Lat. 52® 31' 13"'J Berliner A sirenJahrbmh for
Long.— 0*53*3»"» 1833, page 249-
- (Mr. Made or.)
W-i 'o* r"" j
- (Dr. Olbers.)
Lot, 4- 53® 4' 36" Ait. Nach. vol. i. page 240.
Long. 0V 33" 15* "9 This is the mean of the results
given in A St, Nach. vol. i. page 240vol. iv. page
392;vo3.v. pagc247; vol.viii.pages 13land2S4.
- (Ofen.)
L»t. -p 47® 29' 18"'2 Zeitichrifl fur Astronomie,vol.iii.
page Mrm, Ast. See. vol. i. page 281).
Long. Ih 16m 12"7 Zach's Correspond. Aitron. vol. vil.
page 263and Zeilschrif) fur Astronomie, vol. li,
page 507.
XI. GRAND ARCHIPEL D'ASfE ET NOUVELLE-HOLLANDE.
Amboioc fori Vittori»)..
hor (polo)..
Arnheim (cap).-...-
Rnnka (p** S.j.HesCcIcb.
Raf.»»:n (rille).-4#^
Idem (rade) lie Edam.
Raichitin (iomn. de 1*0-).
Benjoar (pointe S.-O.}.
Bord» (cap).
Uonron i'Cajelt)
3"4F4,'S.
3.39.30 IS.
la.iij. 0 S.
1.44. 8 K.
6. 8.55 S.
5.57. i5 S-
O.45.30 S.
10.37. 0 5-
35.«.i5 S.
3.M.33 S.
135*49' a7* E.
103.14. 6
i34.io.36
133.53.35
104.3a.57
tto. 3.40
i3|. i5.5a
.34.44.66
8*33' t8"
6.48.56
8.58 4a
8 m.3o
6.58.,a
6.58.tg
8.30.3H
7.56.,5
8.57, 3
8.19. 0
D'fc'niree. Dnp- D'Urv.
Hurshurgli. air.
Flinders. II- 331,
D'UrviJld.
Dupcrrey.
Idem,
D'Urville.
Duperrev.
Bnadi<i.o44.
D'Entrecast. D'Urville.
Bomoun U "ille
Bo wen (port), lleue Pmtt.
Brille (rocbcr).
fivron cap 'I
Calrdon bate), port Alex
Carimon Java: par tieS.-O,
Celebesbale Maimrlo)..
Idem (pointe Totale,
Céram (pointe N.-O.
5.i8.a3 S.
33.oq. 0 S.
16. '5. 0 S
IH.38.10 S.
II.47. r6 S.
5.5o. 0 S.
«.30.38 N
5.3? i5 S
a5375 S.
130. q.35
146.-95. 6
it6.3i. 0
«St.16.56
i34.i5.xJ
107.5g. 8
iia.3,- 8
1,8. 3.13
,35.46.40
8. 0.38
9.53.4o
4
10. 5. 8
8.57. 3
é-.i::8?
1:5:?
DTlnirecfisteaux.
Rinj;. II. 361.
O'Erurccastennx,
King. IE. a56.
Flinders. II. 3,6.
Duperrcy.
D'Unilfe.
351 Anotfe i83f.
NOMS
DES liecx.
LATH".
i—
LONGIT
cn degtci.
CDF.
rn Km*.
AUTOJUTES.
Condor pulut..
Conpanj;{fort Concordia).
Crar.aloa (Mc).
Dairyn pief porti, p'* N--E-
Dickh artogs (cap Intc ri pt. J
Dromadnire (mout)
Endeavour (nv.J, entree. -
Eapc'ranee port del')...
Finch tie 1
itjpia' !o".S
8.40. 0 M.
to. 0.55 5.
6. 8.3o S.
41. 3.3o S,
»5.3«-45 5
36.3i.a5 S,
,5.3-. 4 S.
33.55.17 S-
I3..J3.3i S,
44*37' 3avE.
104.31.36
,31-lS.31
,o3. 5. 6
1.9.34.35
*34 ,6.39
«1*3.1' 50*
C 57.36
3. i.
6.5i.ja
9.37.4s
7.31.53
9.50.54
q.3,.aa
7.58.«8
8.57. 6
'ring. 11. 371.
Hon burgh 361S
Baadin et Flinders.
Honhnrgh- 106,
Minder», 1. iulr, ,6,.
Frevcinet. 36a. 1
D'Urville cur. ,836.
King, 11.3*9,
D'Eolrecr.!leans, 11. 440l■
Flinders. II. 191.
Flattery cup
Flinders (lie),,
Caspard (lie), someoet.
Gcogrnphe haie dn cap
no Piamralisic-
Gilolo sommet da N.
Gloucester (cap)...,....
Goon (tie)...
GoulabilOti.......
Grafton I cap
i4.5a.3o S.
33.41.30 S-
a.aS.Jo S.
33.37.3o S-
i.aé.35 IS.
ao. r.5o S
34. 5-a3 S
1ja.ii 46
,33. S.i7
[04.45. 0
i,3.37.39
<35.15. 0
«46 5.5,
>30,49 6
131.3'.54
<41,34.5.
q3I i
8.48.34
6.59. 0
7,3o.3o
8 31. 0
9 ij-'-"
8. i.,6
8. 6. 8
9-34,'9
King, 11. a8i-
Jaodtu ct I-'Jinders, tnoy.
loagainvilJe.
'frycitief. 377.
D'Urville.
Ling. II, 360.
'linden. J. 89.
)uperrey.
King. El. 375.
Aberdckk-
A no - - - -
Alton a - - -
Armagh - - -
Bedford - - -
Berlin - - -
Biggleswade - -
Bremen - - -
Buda - - - -
139
