Varia: Johannesburg vernoemd naar landmeters zoek heeft nu zestig jaar lang voortdurend plaatsgevonden, hetgeen na een vijftig jaar is uitgemond in het verschijnen van genoemd standaardwerk "De Landmeter" van H.C. Pouls en nog later door het oprichten van de stichting De Hollandse Cirkel en dit gelijknamige kwartaaltijdschrift. Het zou (afgezien van Van Winter) nog vijftig jaar duren, tot aan het verschijnen van het hiervoor vermelde boek "De Landmeter", dat de artikelen van Teeling in een boek als bronnen zouden worden vermeld. Dat Teelings artikelenserie een belangrijke bijdrage was voor de geschiedschrijving van de Nederlandse Landmeetkunde bleek wel toen H.L. Rogge een en ander ook vermeldde in zijn in 1984 verschenen "Register van Landmeetkundige Literatuur". Mede om de twee genoemde redenen is het erg nuttig dat in deze bijdrage aan het pionierswerk van Teeling inzake de geschiedschrijving van de landmeetkunde van Nederland aandacht wordt geschonken. Het bestuur van de stichting en de redactie van het tijdschrift De Hollandse Cirkel zouden al met al het Orgaan graag aan de gedigitaliseerde vakbladen op hun webstek zien toegevoegd! 'WHO gave his name to the city of Johannesburg when it was founded in 1886? The historians are unable to decide aldus de webstek joburgnews.co.za. De krant Het Vaderland van 22 juni 1941 (ook op kranten.kb.nlhad al een artikel onder de kop 'Naar wien werd Johannesburg vernoemd?' Het was - aldus die krant - de latere Landmeter-Generaal van Transvaal, Johann Friedrich Bernhard Rissik, "...die toen het dorp werd uitgelegd Eerste Klerk was van den Landmeter-Generaal van Transvaal en door wien de standplaatsen werden opgemeten." De webstek lworld2travel.com weet echter dat twee naamskandidaten landmeter waren: "De nederzetting werd bekend als eGoli Zulu voor 'gouden stad maar zou uiteindelijk de naam krijgen van twee landmeters genaamd Johannes Meyer en Johannes Rissik. De twee landmeters registreerden de duizenden goudzoekers en fortuinjagers en hun claims in opdracht van de regering." Een andere webstek, www.op-reis.comweet weer dat de stad is vernoemd naar "de landmeters Johannes Roubert en Johannes Rissik De Woerdensche Courant van 30 september 1976 verhaalde over een omstreden reis van burgemeester De Geus van Linschoten naar Johannesburg om daar een borstbeeld van Johannes Rissik te onthullen. Van 1847 tot 1868 was Gerrit Hendrik Rissink, later Rissik, namelijk huisarts te Linschoten. In 1872 verhuisde het gezin Rissink naar Pretoria in Zuid-Afrika, waar de arts ondermeer werd belast met de zorg voor het lichamelijke welzijn van president Paul Krüger. Rissink overleed in 1877, waarna zijn vrouw terug keerde naar Nederland. Zijn drie zonen bleven wel in Zuid Afrika. De in Linschoten geboren zoon Johan F.B. Rissink was dus landmeter en werd in 1886 samen met een Chr. John Joubert naar een plaats gestuurd waar goud was gevonden. "Met President Krüger wordt afgesproken de plaats Johannesburg te dopen omdat zowel Rissink als Joubert de naam Johannes dragen. De tweede naam van Paul Kruger is ook Johannes, dus deze stemt hiermee snel in zo weet de webstek linschoten.nu weer. De hoofdstraat van Johannesburg heet Rissik Street en dat is duidelijk. De wijk Melville in Johannesburg, ingewijd op 5 oktober 1895, werd in elk geval vernoemd naar landmeter Edward Vincent Melville. Literatuur - W.G.F.C. Rissink, Van Linschoten naar Transvaal, in: Langs de Linschoten (Stichts- Hollandse Bijdragen nr 5), 1968 Adri den Boer 158

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

De Hollandse Cirkel (DHC) | 2009 | | pagina 32