Varia: "Met-Metten"
De donateursdag van De Hollandse
Cirkel bleek een uitstekende gelegenheid
om van gedachten te wisselen met enkele
deskundigen over de instrumenten waarmee
Het Leege Land werkt. Zo hebben we een
originele Stanley-theodoliet, die nog gecali-
breerd (afgesteld) moet worden. Eén van de
bezoekers gaf aan ons daarmee te kunnen
helpen. Dit betekent dat Het Leege Land de
theodoliet volgend jaar eindelijk kan
gebruiken bij presentaties van de laat-
negentiende-eeuwse landmeter. Een andere
bezoeker wist ons te vertellen hoe een
kruisdraad in een waterpasinstrument
hersteld kan worden. Ook hiermee kunnen
we het laat-negentiende-eeuwse plaatje
vervolmaken. Het Leege Land kijkt terug
op een bijzonder plezierige donateursdag."
Slot van het verslag 'Donateursdag
Hollandse Cirkel prima netwerkdag', al
sinds 1 oktober 2009 present op
www.hetleegeland.nl
Afb. 14. Ideale meetassistent in hal van
Mr. E.N. van Kleffensstraat 8?
Bladerend in het Twents Woordenboek zag ik
bij het woord "met en metten" de volgende
omschrijvingen: In dit geval geen metwos
(metworst), maar andere spreekwoorden en
begrippen met "met", zoals: "He hef ok n
metbaand in n tuk en hier en door neamp he de
moat van nen pielen" (Hij heeft ook een
meetlint in zijn zak en hier en daar neemt hij
de maat van een pilaar.) Dat zou een welkome
aanvulling kunnen zijn van wat er in De
Hollandse Cirkel beschreven is en voorts op
wat er over landmeters nog meer in onze
streektalen gezegd en geschreven werd aldus:
"Nen vaalschen laandmètter zol dat wèn, dee
de leu bedroagen lief bi-j metten van de oalde
maarkengroond." (Een valse [gemene]
landmeter zou dat zijn die de mensen bedrogen
heeft bij het opmeten van de oude marke-
gronden.)
En: "Better tweemaol metten as eenmoal
vergetten.(Beter iets tweemaal te doen dan
het één keer vergeten.) Dit laatste spreekwoord
zal ongetwijfeld het tiental oud-collega's van
de Herverkavelingsgebieden van Schouwen-
Duiveland, Tholen, Zuid-Beveland en
Walcheren zeer bekend in de oren hebben
geklonken. Immers, de verlengden van de
duizenden nieuw uitgezette kavelgrenzen zijn
ook daar in de meetlijnen door heen- en terug
meting, derhalve tweemaol vastgemeten aan de
nieuwe grondslagpunten.
Zo blijkt uit woordenboeken van streektalen als
Drents, Fries en Twents dat ook hier de
landmeetkunde, zij het spaarzaam, in deze
streektalen is verankerd.
Henk Holsbrink
1.34