Varia: 'Landmeetkundigen, intellectuelen en
Ad van der Meer publiceerde in 2001 over
enkele tientallen naar landmeters vernoemde
Nederlandse straten en wegen.1 Dat was zonder
de pretentie om volledig te zijn, zeker wanneer
het woord 'landmeter' niet in de naam
voorkwam. Bovendien ging straatnaamgeving
ook nadien door.
Elandstraat en -plein
De gemeente 's-Gravenhage mankeerde nog in
de bijdrage van 2001, maar de auteur
memoreerde in een vervolgparel dat die
gemeente de Elandstraat en een Elandplein
kende (sinds resp. 1876 en 1989). Deze zijn
vernoemd naar Cornelis Eland(s), die leefde in
Afb. 1. Haags straatnaambordje (fotoAdri den
Boer)
de 17e eeuw. 'Volgens de website van de
gemeente was Eland 'cartograaf en graveur',
maar op de straatnaambordjes staat duidelijk
zijn professie als landmeter vermeld', aldus
Van der Meer, die daar geen fotografisch
bewijs aan toevoegde.2 Dat gebeurt dan nu
maar. Het bleef in Den Haag echter niet bij die
straat en dat plein!3
Ferrandweg
In 1920 werd in het Laakkwartier-west een weg
vernoemd naar Jean Henry Ferrand (1792-
1866), waterbouwkundige, geboren en over
leden in Den Haag. Hij was landmeter bij de
Waterstaat en werd later belast met de kanali
satie van de Sambre. Hij was ook voorzitter
van een commissie die onderzocht of de bouw
van bruggen over grote rivieren bezwaren gaf.
Ferrand kreeg al jong een admissie als
landmeter van Holland: 23 september 1808.4
Zijn carrière als 'officier van het Korps van de
Waterstaat' is gepubliceerd.5
Ary van der Spuyweg
In 1950 werd in de Archipelbuurt een weg
vernoemd naar Ary van der Spuy (1781-1868).
Hij was onderwijzer, wiskundeleraar aan de
Latijnse school, landmeter en houtvester van
de Nederlandse koningen. Vooral aan zijn
langzaam-aan-actie als landmeter is het te
danken dat de opdracht van keizer Napoleon
om het Haagse Bos te kappen niet is uitge
voerd. Van der Spuy moest het bos in tien
porties delen, waarvan er telkenjare één zou
worden gekapt en verkocht. Een woordenboek
zegt: 'Reeds in 1812 werd hem door den
opperhoutvester als arpenteur-forestier
opgedragen het Bosch op te meten en in kaart
te brengen, in verband met het bevel van
Napoleon het geheele bosch om te hakken. Dit
besluit kwam gelukkig niet tot uitvoering ten
gevolge der omwenteling van 1813, waaraan
van der Spuij een actief aandeel nam.' Vóór de
Tweede Wereldoorlog bevond zich in het
Haagse Bos een gedenkteken voor Van der
Spuy. (Voor hen die graag van geschiedenis
1 Ad van der Meer, Landmeter, waar is uw straat?, in: Geodesia 2001 -1p. 32-35
2 Ad van der Meer, Landmeters vernoemd, in: Geodesia 2002-12, p. 450
3 Tenzij anders vermeld is de bron voor de beschrijving van de Haagse namen de webstek www.denhaag.nl.
4 E. Muller en K. Zandvliet, Admissies als landmeter in Nederland voor 1811, Alphen aan den Rijn 1987, p. 187
5 Roel de Neve, In dienst van 's Rijks Waterstaat, in: Jaarboek Centraal Bureau voor Genealogie 57, 2003, p. 166/167
40
