Varia: landmeters in Wantijpark
(het maken van de kaarten en werkschetsen).
Tot besluit van deze aflevering beschreef hij op
basis van een aantal auteurs uit de eerste
eeuwen als Dominitianus, Nerva, Sigilus
Flaggus, Sixtus Julius Frontinus, Titus en
Trajanus-Flyginus van de eerste eeuwen van de
jaartelling 'de niet perceelsgewijze land
meting'. Daarbij beschreven deze auteurs een
soort landmeetkunde die eerder paste bij het
verdelen en inrichten van landelijke en
stedelijke gebieden met de bijbehorende
infrastructuur dan bij een administratie op
onroerend goed.
Deze wijze van geodesie noemde men
"centuriatie" (het uitmeten van 100 eenheden
van het gebruikelijke maatstelsel) en deze werd
gekenmerkt door een rechthoekige rationele
verkaveling met als haaks op elkaar staande
hoofdassen de "Cardo Maximus en de
Decumanus Maximus Restanten van deze
vorm van inrichting zijn vaak in Europa en
zelfs in Noord-Afrika nog steeds aanwezig.
Koopmans beschreef verder dat deze soort
inrichting van landelijke en stedelijke gebieden
bij de kolonisatie door Europeanen in de
Nieuwe Wereld, zoals in de USA en Canada,
navolging verkreeg. Maar ook dichter bij huis
kregen polders als De Beemster en Het Bildt
een dergelijke rationele opzet.
Resumerende beschreef Koopmans in deze
bloemlezing van de eerste zes bijdragen
globaal de landmeetkunde en grondadmini-
straties van de oude tijden van voor de jaar
telling. In het volgende artikel zal ingegaan
worden op hetgeen Koopmans in 1950 schreef
over dit onderwerp over de landen van de
Oudheid tijdens de periode vanaf het begin van
onze jaartelling.
De hekwerken van het Wantijpark in Dordrecht
zijn sinds 1937 vakkundig voorzien van ge-
snijbrande ijzeren panelen van 5 mm dik. Deze
zijn versierd met afbeeldingen naar ontwerp
van de Dordtse glazenier Wim Korteweg.
Tussen de diverse afbeeldingen van de natuur
en beelden uit de regio staan drie geoberoepen
afgebeeld: een tekenaar, een landmeter met een
hoekspiegel en jalon en een landmeter met
waterpasinstrument waar nog een schietlood
onder bungelt.
Het Wantijpark werd in de werkverschaffing
aangelegd. De beeldbank van het Erfgoed
centrum DiEP bevat nog prentbriefkaarten van
rond 1940 van de bewuste ingangspartij aan de
Badweg met als opdruk 'Uitgevoerd door
jongens v.d. Centrale Werkplaats'. (Inv.nrs
552_404929 en 552_404938)
Hans Nieland, medewerker Geo-Informatie,
Servicecentrum Drechtsteden/Service-eenheid
Geo-Informatie
71