te Wageningen), als secretaris, deel uitmaakten,
zou zich in september 1920 in meerderheid uit
spreken vóór de invoering van het Torrens
stelsel; omdat, zoals laatstbedoelde commissie
opmerkte, de toenmalige minister Treub mede
lid Boer al in 1915 machtiging voor de uit
voering van de proef Dieren had verleend, in
het volste vertrouwen dat het uitgebrachte
advies zou worden overgenomen. Op locatie in
Dieren en op kantoor te Arnhem had Boer de
commissie van het succes van zijn methode
kunnen overtuigen. Zoals opgemerkt, was een
gedegen en duurzame meetkundige grondslag
essentieel voor de toepassing van de methode
en de ter gelegenheid van de proef 'uit
gevonden' KAD-steen4 had gepaste aandacht
van de commissie gehad; dermate belangrijk
en interessant dat de commissie de minister de
technische details niet wilde onthouden. Dat de
commissie overtuigd was van de juistheid van
haar advies bewijst een bijgevoegd, al in april
door Boer naar buiten gebracht, voorstel tot
aanpassing van het wetsontwerp op de grens
regeling dat de staatscommissie had opgesteld.
ambitie, aantrekkelijk als woonplaats voor oud
kolonialen en andere renteniers die midden op
de natuurrijke Veluwe en in de omgeving van
de koninklijke residentie Het Loo hun levens
avond wilden doorbrengen. Een groeigemeente
met mogelijkheden voor speculanten en
projectonwikkelaars. Een gemeente die, met de
Woningwet van 1902 in de hand, zocht naar
uitbreidingsmogelijkheden, niet alleen voor het
groeiende aantal instromende renteniers, maar
ook voor betere huisvesting en recreatie van de
autochtone bevolking. Alles planmatig en in
1916 stemde Gedeputeerde Staten in met het
eerste, door architect J.A. Wijn opgestelde,
Apeldoornse uitbreidingsplan.5 Enkele jaren
daarna was dat al toe aan herziening. Aan
leiding hiertoe was de aankoop in 1917 van het
landgoed Berg en Bosch, 525 hectare natuur
direct westelijk van de Jachtlaan, globaal vanaf
de aftakking van de Amersfoortseweg in het
noorden tot aan de Asselsestraat in het zuiden;
aan de noordkant begrensd door de Amers
foortseweg, zuidwaarts door genoemde
Asselsestraat en -weg en in het westen door het
Kroondomein. Meer in detail: het deel van het
aldus begrensde oorspronkelijke landgoed, dat
Apeldoorn met Berg en Bosch in een geo-
informatische stroomversnelling
Destijds al meer dan een eeuw de in opper
vlakte grootste gemeente van Nederland, was
Apeldoorn toch een dorp. Wel een dorp met
Paleis Het Loo
BERG EN BOSCi
Afb. 2. De ligging van landgoed Berg en Bosch
ten noordwesten van Apeldoorn
Afb. 3. K. C. van Nesom budgettaire redenen
niet uitge\'oerde, exploitatieplan voor Berg en
Bosch 1919. Van linksboven rechtsom:
Amersfoortseweg, Jachtlaan, Asselsestraat- en
weg, langs grens met het Kroondomein naar de
Amersfoortseweg (coll. en foto: gemeente
Apeldoorn, Afd. Ruimtelijke Informatie)
4 J. Stehouwer, "Het onstaan van de Kadsteen. De broosheid van beton", Geodesia 1999, p. 189-194
5 C. Notenboom, Apeldoorn. Stedebouwkundige ontwikkelingen 1800-1940, kandidaatsscriptie Geschiedenis, Afd. der
Bouwkunde, TH Delft 1986
97
