voor het leggen van een meetkundige grond
slag en het verkrijgen van een beeld van het
hoogteverloop in het onoverzichtelijke, beboste
en geaccidenteerde terrein. De aldus verkregen
informatie legde Van Nes neer in de overzichts
kaart 11.000 die zijn presentatie in april 1919
illustreerde. Als primair raamwerk diende een
plaatselijk driehoeksnet van zes punten.
Gemeten vanaf meettorens (vijf vaste en een
verplaatsbare), was gebruik gemaakt van RD-
punten in de omgeving, voor de coördinaten
waarvan het gemeentebestuur in januari 1918
met succes een beroep had gedaan op de Rijks
commissie voor Graadmeting en Waterpassing
(RCGW) in Delft.12 Voor de uitvoering van de
metingen en karteringen vestigde de particulier
landmeter W.T. Koutstaal zich begin februari
1918 als tijdelijk opzichter van Berg Bosch
te Apeldoorn en nog diezelfde maand kreeg de
al enkele jaren in Apeldoorn wonende tekenaar
A.J.J. Rolvink met terugwerkende kracht vanaf
1 januari bij Gemeentewerken een aanstelling
als landmeter. De uitkomsten van de metingen
werden door de landmeters en tekenaars van
Grondbedrijf en Gemeentewerken vastgelegd
in keurig verzorgde plans, afzonderlijk voor
situatie en hoogte. Voor de gedetailleerde weer
gave op 11.000 werd het gebied cartografisch
ingedeeld in negentien bladen, die, op 11.000,
vellen van 105 x 65 cm besloegen. Overzichte
lijker waren de kaarten die voor diverse toe
passingen op 1:5.000 werden getekend.13
Onder de indruk van Van Nes' grootschalige
kartering van Berg en Bosch zag wethouder
jhr. L.F. Teixeira de Mattos van Openbare
Werken het al helemaal zitten: een "standaard-
kaart" 11.000, een grootschalige basiskaart,
van de gehele gemeente! Met die ambitie
wendde het college zich in maart 1918 tot de
minister van Financiën14: de gemeente kwam
bij het Kadaster in aanmerking voor
"hermeting en plaatsbepaling op de wijze als
laatstelijk nog in de gemeente Rheden plaats
Afb. 5. De primaire grondslag voor Van Nes
kartering van Berg en Bosch was een drie
hoeksnet met zes punten, gemeten vanaf meet
torens; hier op de Valkenberg (coll. CODA/
Archief Apeldoorn)
Afb. 6. Voor de opmeting van Berg en Bosch
kocht de gemeente Apeldoorn bij G. de Koningh
te Arnhem een theodoliet en een waterpas
instrument; met nummer 1514 is het waterpas
instrument nog aanwezig, (coll. en foto:
gemeente Apeldoorn, Afd. Ruimtelijke Infor
matie)
12 Archief Nederlandse Commissie voor Geodesie (TU Delft), inkomende brief nr. 2504, 10/1-1918
13 Gemeente Apeldoorn, archief Afd. Ruimtelijke Informatie
14 CODA/Archief, arch. Gemeentesecretarie 1916-1945 (Gemeentesecr.), inv. no. 156, dossier 254, minuut
99
