zich wachten. Zijn dochter was zo vriendelijk
om in 2009 mij zijn dagboeken ter hand te stel
len.
Verschillende landmeters werden op den duur
bewaarder van de hypotheken en het kadaster.
Een greep uit de landmeters die bewaarder
werden:
H.P. de Haan (1855) werd eerst landmeter,
toen Ingenieur-Verificateur en in 1919
bewaarder.
H.H. Krceftcnbcrg (1881) werd in 1901 land
meter, in 1923 bewaarder en in 1928 notaris.
J.B.T. Vriend (1887) werd in 1907 landmeter
en in 1929 notaris in Smilde.
De loopbaan van J.A. Kramer had een wat
grillig verloop. Hij werd in 1912 landmeter,
zat van 1925 tot 1930 in het notariaat (hij
was candidaat-notaris), werd in 1930 bewaar
der, in 1947 weer landmeter en in 1949 weer
bewaarder. Na de oorlog kreeg hij te maken
met de Zuiveringscommissie, naar ik hoop in
gunstige zin.
Landmeter J. Best werd in 1929 bewaarder.
In de Tweede Wereldoorlog werd hij burge
meester van Emmen. Per 31-8-1943 werd hij
ontslagen met verval van alle rechten. In
1948 werd hij gezuiverd door de Zuiverings
commissie; naar ik hoop van alle blaam,
maar het register zwijgt daarover.2
Ook de volgende landmeters werden bewaar
der: J. Groeneveld in 1915, M.A. Hollestelle
in 1917 (hij werd op 16 mei 1943 door
Seyss-Inquart ontslagen, maar op 12 juli
1945 opnieuw aangesteld), A.F. van Beurden
en R.A. de Wal in 1920, W.J. de Haan in
1921, K.J. Bes in 1925 (ook hij werd door de
bezettende macht aan de kant gezet in 1943),
H. Iwema in 1926, A. Bulling in 1927, J.H.
Jonas in 1933 en C.J. Kluvers in 1936.
Ook van andere landmeters verliep hun loop
baan soms merkwaardig. Als voorbeeld neem ik
Jan Kuijpers, geboren 21-9-1815. Hij werd in:
1830: landmeter le klasse
1831: tekenaar
1833: landmeter
u 1834: klerk aan de bewaring te 's-Hertogen-
bosch
1836: rijksklerk bij de provinciale bewaring
in Noord-Brabant
1839: tekenaar
1843: landmeter
1847landmeter 3e klasse
1854: landmeter 2e klasse
1860: landmeter le klasse
1867: Ingenieur-Verificateur buiten bezwaar
van de Schatkist (traktement f. 2800)
1880: ontslag
Zoals hiervoor is opgemerkt, kregen M.A. Hol
lestelle en K.J. Bes moeilijkheden met de
bezettende Duitse macht. Maar ook landmeter
Pieter Verhage (1888-1953), die in 1935 hoofd
van het bureau van de landmeetkundige dienst
van het Kadaster in Middelburg werd, kreeg
problemen. Die begonnen toen hij aan de Duit
sers alle namen en verdere gegevens van zijn
personeel moest opgeven. Hij schreef in 1943
de volgende brief: "Naar aanleiding van de
mij bij aanschr. van 15 Februari 1943 no. 116
Afd. Pers. gevraagde opgave van alle ambtena
ren en overig personeel, werkzaam aan mijn
bureau, heb ik de eer U te verzoeken nog mede
Bewaarder
Afb. 4. Onbekende landmeter, wie kent hem?
Tweede Wereldoorlog
2 Mr. J. Best was burgemeester van 1943-1945. 'De doopsgezinde Best komt uit zijn redevoeringen en brieven naar voren als een
nationaal-socialistische idealist, die het beste met Emmen voor had', aldus www.historisch-emmen.nl.
139
