Varia: militaire instrumenten in Bunkermuseum
Caert-Thresoor 2011-1
gebied. Zij "vertaalde" in goed overleg met
de Admiraliteiten de hogere astronomie en
-wiskunde naar praktisch bruikbare studie
boeken met de erbij behorende Zeemansta
fels, astronomische almanakken en lijsten
met de geografische lengte en breedte van
"zeeplaatsen".
9. Nederlandse astronomen waren in de 18de
eeuw geen echte baanbrekers, maar hielden
hun vakkennis zó goed bij, dat ze met hun
publicaties alom in de Franse vakliteratuur
terug te vinden zijn en er een continue,
levendige en inhoudelijke correspondentie
over plaatsvond.
10. Flet feit dat een hele generatie Marine-offi
cieren in de periode van zo'n 35 jaar (1780-
1815) vaktechnische ervaring opdeed in of
met de Franse Marine maakte dat er in
1815 met voortvarendheid gestart kon wor
den om bijvoorbeeld, als eerste buiten
Frankrijk, het metrieke stelsel in te gaan
voeren bij de Zee- en de Landmacht en ver
volgens in het hele vaderland.
11Gelet op het bovenstaande konden alleen
van overheidswege trigonometrische kaar
ten geconstrueerd worden. Vervolgens gin
gen met deze overheidskaarten zeevarenden
en ingenieurs aan de slag.
Met dank aan dr S.J. de Groot en het antiquari
aat Papyrus te Rijswijk, dat vele geodetische en
astronomische boeken in zijn collectie heeft en
enige scans leverde.
Een museum met Rijkswaterstaat als partner is
het Bunkermuseum in IJmuiden. 'Flet pronk
stuk van de expositie is een vier meter lange
Entfernrmgsmesser, een afstandsmeter om de
afstand tot de vijand te bepalen', aldus hun fol
der. Een tankliefhebbersclub bracht er een
bezoek en zette zelfs voor dit tijdschrift rele
vante plaatjes op internet, dank daarvoor! Een
eigen tekstuele donateursbij drage na een
bezoek aan dit museum is welkom.
Adri den Boer
Afb. 1 en 2. Instrumentele kijkjes in de bunker
(www. battletanksnederland. nl)
Uitgave 2011-1 van het tijdschrift Caert-Thresoor bevat onder meer de volgende bijdragen:
De atlassen van de Hoeksche Waard en Goeree-Overflakkee van J.H. Kips uit 1835, door
Jans Hoving en Jan Leendert Lokker;
Musinus' wandkaart van Europa, 1560, door Peter Meurer;
Nova Arx cortracensis en aartshertog Leopold. De opdracht van Blaeus kaart van
de Kortrijkse citadel, door Peter van der Krogt;
Qua vadis? Het verschil tussen de windroos en de kompasroos, door Hans Kok.
Verder wordt de rubriek Kaartcollecties in Nederland voortgezet met die van het Regionaal
Archief Zutphen.
Algemene informatie: www.caert-thresoor.nl
51