^1. Bibliotheca Fulleniana seu Catalogus insianium ac rarissimorum librorum. in quacunque
facilitate, lingua, arte etscientla. praeapue autem mathematica, ut etlnstrumentorum,
tam ma thema tiGorum quam musicalium, zitidissimorum etaocuratorurri, quae omnia
mag no labore et iudido ool legit in suum usum Bernhardus Fullenius quorum auctio
habebitur Leovardiae Frisiorum ad diem XV mensis Aprilis Anno MDCCIX
Bernhardus Fullenius. - Leeuwarden Tjalling, 1709
Uit de Göttinger Universitatskatalog
geometria el fortificatio In de inleiding
van deze bijdrage werd de polemiek tussen
de grootschipper Lieuwe Willemsz de Graaf
en Fullenius inzake de lengtevinding al
genoemd. Met Christaan Huygens corres
pondeerde Fullenius in 1683 onder andere
over de werking van de kijker. Voorts had
hij bemoeienis met een schenking van een
boek uit de nalatenschap van Huygens aan de
Academie van Franeker.
Hij overleed op 11 juni 1707 te Franeker en
werd begraven in de Martinuskerk aldaar.
Uit een grafrede van Wilhelmus Coutier,
gehouden op 21 juni 1707, is gebleken dat
de overleden Fullenius jr 34 publicaties
op zijn naam had staan. De in de inleiding
genoemde Von Uffenbach noteerde in zijn
aantekeningen over zijn nagelaten instrumen
ten in 1710: "alleen vernamen wij, verschei
dene gestorven waren, zoo ookBern hard
Fullenius (58), prof. matheseos, die schoone
werktuigen, te Leeuwarden verkocht, heeft
nagelaten
Voorts is uit de archieven van de Universiteit
van Franeker gebleken dat op 30 maart 1708
door ds. B. Bekker namens zijn erfgenamen
een tiental mathematische instrumenten aan
de Franeker Academie werden teruggegeven.8
In de inleiding van deze bijdrage werden al
zijn nagelaten boeken en de catalogus uit 1709
vermeld. In een volgend hoofdstuk zal nader
ingegaan worden op deze bibliotheek. Ook
Von Uffenbach wijdde aan het slot van zijn
aantekeningen enige woorden aan Fullenius jr,
en wel onder nummer 18 als volgt: 'Bemardus
Fullenius, hoogleeraar in de Wiskunde, bevel
hebber der 120 Vrijwillige Franeker schutters,
in 1672 uitgetrokken. Hij was een zwager van
den grooten Coehoorn, en een vriend van C.
Huygens.' Wat zijn boeken betreft volgt nu de
eerder genoemde catalogus.'
INSTRUMENT A.
aoS, lob: Stoetkrici Fibtic» AflroUbif. Lut. lyy;.
zoy Gecarnjfrlfius de Afircïabio. Anw,
aio Trrfhtus brevU de No»ii 'ab Aatbore laveatïi
IofUumentij.
Gemma Frisius de Astrolabio
Catalogus van de bibliotheek van Bernhardus
Fullenius
In de inleiding werd vermeld dat het origineel
van de genoemde catalogus zich in Duitsland
bevindt. Welnu, op de eerste bladzijde van de
bij Tresoar aanwezige kopie van het origineel
is een stempel zichtbaar met een aantal binnen
de krans van het stempel zichtbare Latijnse
woorden. "BIBLIOTH GEORGAVGVST"
staat zeer waarschijnlijk voor "Bibliotheek van
de Georg-August" Universitat van Göttingen.
"DONNAD" betekent "is geschonken" en
"UFFENBACH" zou wel eens de naam van de
schenker kunnen zijn.
Uit de Encyclopedie van Friesland blijkt dat
ene Zacharias Konrad von Uffenbach met zijn
broer Johann Friedrich Hermann van 1709-
1711 Friesland heeft bezocht. Tijdens hun
bezoek vond de aangekondigde veiling van
de boeken van Fullenius jr plaats en evenzo
de schenking van de catalogus, zoals uit het
hierboven afgedrukte stempel zou kunnen blij
ken. Hij heeft van deze reizen aantekeningen
gemaakt, waarvan een vertaling in 1853 werd
gepubliceerd. Hij zou tijdens zijn reis naar
Friesland in 1709 op de veiling van 13 juni
1709 of daarna dan ook deze catalogus kunnen
hebben gekocht en geschonken aan de Göt
tinger Universitatsbibliothek. Ook zijn broer
Johann had kennelijk relaties met de Univer
siteit van Göttingen, want een deel van zijn
"Nachlasz" ging ook naar deze bibliotheek. Na
raadpleging van de Göttinger Universitatska-
118
