Tabel 1: Enkele Europese hoofdrolspelers in relatie tot het vak hydrografie Astronoom/wiskundige t Publicaties 1 Johannes Regiomontanus 1436-1476 Astronomische en goniometrische tafels. De triangulis planis et sphaericis 1475 2 Oronce Fine 1494-1555 Quadratura circuli, 1544. Astronomische tijd 3 Petrus Apianus of Apian 1495-1552 Bouwer van hoekmeetinstrumenten. Wereldkaart, Tipus orbis universalis 1520 Cosmographia 1524. Lengtegraadbepaling door maansafstanden. Draagbaar kwadrant 1532. Sterposities 1540 4 Gemma Frisius 1508-1555 Astronomische tijd en triangulatie 1530 Ontwerpen van landkaarten 1533 Sterrenglobe 1537. Cosmographiae 1547 Astrolabia 1556 5 Gerard Mercator of Kremer 1512-1594 Mercator-bolprojectie 1569. Kompasroos op kaarten geeft de oriëntatie op de poolster. 6 Lucas Janszoon Waghenaer 1534-1605 Spieghel der zeevaart, 1584. Thresoor der zeevaart 1592. In vele talen overgenomen 7 Ludolf van Ceulen 1540-1610 Van den cirkel 1596. Quadratura circuli 8 Tycho Brahe 1546-1601 Triangulatie, Rudolphine tafels met 777 sterren 1590. Historia coelestis, 1594 ca 900 sterren 9 John Napier of Neper 1550-1617 Mirifici logarithmorum canonis descriptio ofwel logarithmentafels 1614 t.b.v. berekenen van boldriehoeken: "Regel van Napier" 10 Petrus Plancius of Platevoet 1552-1622 Geographische ende hydrographische kaerte der ganscher werelt, 1614. Portugese bronnen 11 Galileo Galilei 1564-1642 Maanobservaties met telescoop 1609 12 Johannes Kepler 1571-1630 Drie wetten van Kepler over ellipsvormige banen in Cosmographicum, 1596. Dioptrica, 1611. Tabulae Rudolphinae, 1627 13 Willebrord Snellius van Royen 1580-1626 Triangulatie Alkmaar-Bergen op Zoom 1615 Cyclometricus ofwel goniometrische tafels, Doctrinae triangulorum canonicae, 1618 14 Pierre Vernier 1580-1637 Kwadrantbouwer met, nog steeds gebruikte, Vernierschaal voor de fijne hoekmeting 1631 15 Richard Norwood 1590-1665 Trigonometrie or the doctrine of triangles 1631. Surveyor van de Bermuda-eilanden 16 Bonaventura Cavalieri. Jezuïet 1598-1647 Astronomia Geografia, 1639 Trigonometria plana et sphaerica, 1643 17 Frans van Schooten Jr 1615-1660 Wiskonstige werken bestaande in meetkonstige en hemel- klootse aantekeningen, 1648. Hij vertaalde Geometria van Descartes in 1649. 18 Christiaan Huygens 1629-1695 Theoremata de quadratura hyperboles 1651, Astronomisch slingeruurwerk octrooi 1664. Slijpen van lenzen t.b.v. telescoop 1683. 19 Isaac Newton 1642-1727 Numerieke analyse 1669. Periodieke water- getijden in Principia Mathematica, 1687 20 Luigi Ferdinando Marsigli of Marsili 1658-1730 Grondlegger van de fysische oceanografie. Geodetische survey van de loop van de Donau. Introductie van isobaten op zeekaarten 1725 58

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

De Hollandse Cirkel (DHC) | 2012 | | pagina 20