Tabel 2: Europese start de oceanen te bevaren
Toelichting op tabel 2;
Kolom 1, de regelnummers staan in
chronologische volgorde van geboortejaar
(kolom 4).
Kolom 3, geeft het land van geboorte.
Kolom 5, de Europese zeevaarders ontdekken
de continenten.
Opmars naar de Gouden Eeuw van de
astronomie en wiskunde ofwel de Europese
heroverweging van oude wijsheden
Naast de in DHC 2012-2 p. 64 besproken
zeeastrolabes was er een ander belangrijk
instrument, dat met name op het land voor
weg-, water- en fortenbouwers onmisbaar was.
Bedoeld wordt de theodoliet, die weliswaar
door de Romeinse landmeters (agrimensoren)
anders genoemd werd, namelijk "dioptra",
maar die eveneens verticale en horizontale
hoeken kon meten.14 Dat de dioptra van Hero
99
Astronoom/wiskundige t Publicaties
1
Tristao Vaz Teixeira
Pt
1395-1480
Madeira vanaf 1419 een Pt kolonie; nw-kust van Afrika in
kaart gebracht
2
Bartholomeu Dias
Pt
1450-1500
Eerste ronding van Kaap de Goede Hoop in 1488;
Dias wordt afgebeeld met een zeeastrolabe.
3
Giovanni Caboto of
John Cabot
It
1450-1498
Bristol-New-Founland, Nieuw-Schotland met de "Mathew"
1497 onder Britse vlag
4
Christopher Columbus
It
1451-1506
Vele zeereizen Middellandsezee, NW Afrika en West-Indië
1492
5
Alfonso d' Albuquerque
Pt
1453-1515
Portugees Voor-Indië: Goa 1510, Ceylon en Malakka 1511;
hij vond de zeeweg naar China via Kaap de Goede Hoop.
6
Vasco da Gama
Pt
1460-1524
Eerste maal via Kaap de Goede Hoop naar de westkust van
Voor-Indië 1497, kwam terug in 1499 en voer naar Malakka
1502-1503. Hij bouwde de eerste Europese forten op de ZW
kust van Voor-Indië.
7
Pedro Alvares Cabral
Pt
1467-1520
1500-1511 Lissabon-Brazilië, via de Kaap naar kust van
Malabar
8
Ferdinand Magalhaen
Pt
1480-1521
Onder Spaanse vlag voer hij via Straat Magalhaen, okt-nov
1520, naar Oost-Indië. Na zijn dood vervolgde Gonzalo Gomez
de Espinosa met het vlaggeschip de Trinidad, welke de eerste
reis rond de wereld werd.
9
Francisco Rodrigues
Pt
7-1537
1511-1514 Oost-Indië; Livro de geografia oriental, 1513 o.m.
kaart van Borneo en zeemansgids Chinesezee; 1520-1522
volbracht hij, als navigatie-officier aan boord van de Trinidad,
de eerste reis rond de wereld.
14 O.A.W. Dilke, The Roman land surveyors. An introduction to the Agrimensores, 1971. Dilke geeft in dit boek een gedetailleerde
uitleg van de meetwijze, de rekenmethodieken en de juridische kennis die Romeinse landmeters bij het uitoefenen van hun vak
gebruikten. Voor agrimensoren: zie ook noot 9 en DHC digitaal met 23 treffers.