r vanwege interne kalibraties. Om deze reden - en omdat de AGA's door het langdurig meten op de Oosterscheldewerken aan het eind van hun werkzame leven begonnen te komen - werd in 1991 begonnen met het zoeken van vervangers.11 Uiteindelijk kwam een jaar later de IBEO Fennel PS 50 als beste uit de tests en werd de nieuwe combinatie bekend als de Fennel/Minilir. In verhouding tot total stations uit dezelfde periode was de nauwkeurigheid van de Minilir niet spectaculair. De eerste as kon weliswaar dankzij de Wild GDF 1 coïncidentieniveaus met een nauwkeurigheid van circa anderhalve boogseconden verticaal gezet worden, de randnauwkeurigheid was slechts 4.5 boogseconden, terwijl de AG A 112 een nauwkeurigheid had van circa 15 millimeter (beide la, 68%).12 De ook bij de Oosterscheldewerken gebruikte Wild TC1 was met respectievelijk 2-3 boogseconden en 5 millimeter afstandsmeting duidelijk nauwkeuriger.13 Wat wel spectaculair was, was dat deze nauwkeurigheid volautomatisch en dynamisch bereikt werd, iets wat niet eerder vertoond was. Voor de Oosterscheldewerken betekende dit dat de pijlers, op de maximale werkafstand van 800 meter,14 met een nauwkeurigheid van circa 20 millimeter in X/Y en 23 millimeter in Z gepositioneerd konden worden (la, 68%).15 Ook spectaculair zijn de afmetingen en het gewicht van het instrument. De complete set bestaat uit een statief, stelschroevenblok, Minilir, EDM en koffers voor bediening, interfacing en telemetrie (2x). Daarnaast is er nog een optionele afstandsbediening en, om het instrument mobiel in te kruinen zetten, een flinke generator, aangezien de Minilir 220 volt voedingsspanning vernacht. Alleen de Minilir (dus zonder statief, stelschroevenblok, EDM, de koffers, afstandsbediening en generator) weegt al 38 kilogram (50kg in transportkist). i -P*_ l' Fennel/Minilir-combinatie (foto N. de Hilster) Meetcabine met van links naar rechts K. Dekker met Koni 007, J. Hoogstad, Wild TC1, AGA/Minilir (collectie A.P.M. Pieters) 11 Interne e-mail afdeling MD/GAM: 'testen Fennel 50 afstandsmeter tbv vervanging AGA 112.', 23 april 1992 12 Th.W. Polet, 'Golfoorlog in Oosterschelde', in: Electronica 84/15-16, 17 augustus, (Deventer, 1984), p. 33. Hoewel niet vermeld betreft de daar genoemde waarde van 30mm de (2a, 95%) waarde. Zie ook voetnoot 9. 13 Wild Heerbrugg, Elektronisch er Reduktionstachymeter met Registrierung, Wild Tachymat TC1, Cebrauchsanweisung, (1979), pp. 6-9 14 Er kon niet verder dan 800 m gewerkt worden, omdat door de openingshoek van de infraroodzoeker de Minilir mogelijk naar een andere halogeenspot op de pijler sprong of er door werd beïnvloed. De minimale werkafstand was 120 m. 15 J. van den Berg, Nauwkeurigheidsbeschouwing Ostrea, (1982), pp. 28-31 144

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

De Hollandse Cirkel (DHC) | 2012 | | pagina 14