Gomes heeft heel lang in het VIP centrum
van Schiphol gestaan. Inmiddels is er een
nieuw VIP centrum (geopend in 2008), waar
geen plaats meer is voor klassieke kunst.
Het beeld staat nu op het bureau van de heer
van Roon, en is daar helaas niet voor het
publiek te bewonderen.' Zij bekeek vervolgens
en net als ik later de vier foto's uit 2006 op
de webstek van de kunstenaar en schrok
van de naam 'Poelstra' onder het beeld (een
nog presente vergissing). Wat meer was: ze
herkende de zogenaamde Bolstra van een prent
van de Schaatsenrijder van Rembrandt van
ca. 1639! Bellen naar de kunstenaar leverde
het verlossende antwoord op. Bij de opdracht
had deze bedacht dat landmeten veel
eenvoudiger was als je het op de schaats kon
doen. 'Ook wist hij dat het landmeten in die
dagen met een stok op een plank gebeurde.
Dit deed hem denken aan.jawel, het etsje
van Rembrandt', aldus de schrijfster in de
Kouwe Drukte. De stok van de schaatser
werd wel door Gomes landmeetkundig
geprofessionaliseerd, maar of dat herkenbaar
genoeg is voor lezers van dit blad is de vraag...
Metingen op het ijs
In nummer 2012-2 (p. 78) kwam onder het
Historisch nieuws landmeten over het ijs al
aan de orde vanwege het jubileum van een (of
dé) modelpolder. 'We hebben gewacht tot de
Beemster helemaal dichtgevroren was. Toen
konden we met vuurkorven mooi de lijnen
uitzetten, precies waterpas', zo werd geciteerd.
Dat Hollandse landmeters graag op het ijs
werkten was eerder al aan de orde in een
prachtige catalogus uit 1994.2 'Vele landmeters
kwamen immers bijeen als het inrichten van
een polder begon of als er metingen over het
ijs werden uitgevoerd. Dat waren als het ware
landmetersconferenties. Het moet ook heel
spannend zijn geweest met een hele groep
metingen over het ijs te verrichten (schaatsen?
sleden?) om dan 's avonds in de herberg
uitkomsten naast elkaar te leggen', aldus een
citaat daaruit. Bij een afgebeelde kaart van
de Wogmeer kwam te staan: 'Mogelijk in de
strenge wintermaanden van 1608 over het ijs
gemeten.' Bij een plaatje uit een manuscript
uit 1647, de Beschrijvinghe van de konst der
Geometria van de Broekse landmeter Jan
Nanningssoon, concludeerde Frouke Wieringa:
153
Een van de vier plaatjes 'Poelstra in brons anno
2006; op deze is het landmetersgereedschap het
duidelijkst, (www.karelgomes.nl)
Bolstrabeeldje anno 1992 voor het Polderhuis in
Hoofddorp (www. beeldbank-nh. nl)
2 Frouke Wieringa e.a., Perfect gemeten. Landmeters in Hollands Noorderkwartier, catalogus bij de tentoonstelling van
getekende kaarten uit de 16e en 17e eeuw in het Stedelijk Museum Alkmaar, Wormerveer 1994, p. 17, 39, 57 en 59