...ofpoolshoogte?
Poolshoogte is een samenstelling van pool en
hoogte, met een tussen-s. De eigenlijke
betekenis van poolshoogte is 'de hoogte van
de hemelpool boven de horizon op elke plaats
op aarde'. Deze hoogte is altijd gelijk aan de
geografische breedte van die plaats. Als de
poolshoogte bekend is, weet men dus op welke
breedte men zich bevindt. De poolshoogte kan
op het noordelijk halfrond het best worden
gemeten (of 'genomen'door de poolster te
'schieten'. Het woord poolshoogte komt vrijwel
uitsluitend voor in de vaste verbinding pools
hoogte nemen, met de letterlijke betekenis 'de
breedte onderzoeken' of'het bestek opmaken'.
Al voor de uitvinding van modernere
technieken voor het bepalen van de plaats werd
de uitdrukking echter vooral in figuurlijke
betekenis gebruikt: 'inlichtingen inwinnen',
'onderzoeken hoe het met een zaak gesteld is',
'zich van een zaak, een toestand op de hoogte
stellen'. Door onbekendheid met het begrip en
met de oorsprong van de uitdrukking ver
haspelen sommige taalgebruikers poolshoogte
tot polshoogte, waarbij dan wellicht onder
invloed van de uitdrukking een vinger aan de
pols houden aan 'de hoogte van de pols' wordt
gedacht.'
(www.taaladvies.net m.v.v. WNT; Grote Van
Dale, 2005)
Historalia op GIN Symposium
Op 15 november 2012 was er in Apeldoorn
een GIN Symposium. In het plenaire deel
volgde na de Baardalezing en de uitreiking van
de Tienstraprijs aandacht voor het hoofd van
'Piet Piraat'. Willemijn Simon van Leeuwen
van Geofort mocht dat daar presenteren (op de
foto voor haar op tafel). 'Piet' had nog een
ooglapje voor en was volgens Willemijn dus
van vóór de uitvinding van de sextant toen
loeren op de zon langs de Jacobsstaf je oog
nog kostte. Uiteraard nodigde ze een ieder uit
om langs te komen in haar fort!
Bij de parallelle workshops behoorde 'Party
xyz - Quizshow voor geoprofessionals' van
Sageo onder de kop 'Bijzondere winst met
geo-informatie'. Naast als overal een beamer
waren er hier presentator Elise van der Wulp en
zelfs een dj bij. Drie teams, naar hun trekkers
genaamd Edwin, Theo en Ulrike, wedijverden
om de eer en de prijzen. De open vraag
'Wanneer is het Kadaster in Nederland
ingevoerd?' kreeg de antwoorden 1820, 1821
en 1832. Het laatste antwoord van het team van
Ulrike Schild-Kamlah, hoofd geo-informatie
van het Kadaster, werd goedgerekend. Hendrik
Westerbeek (Sageo/Kadaster) voegde er nog
aan toe dat het jaartal niet voor Limburg gold.
(Wat als een andere groep 1844 had genoemd?)
Het team Ulrike werd ook de winnaar, maar
daarvoor telden toch vooral de betoogvragen.
(Adri den Boer)
34
Willemijn Simon van Leeuwen met Piet Piraat op
GIN Symposium (foto Adri den Boer)
'Bijzondere winst met geo-informatieprijswinnend
team van Ulrike Schild (foto Adri den Boer)
