Varia: hoogtekaart Zuidplaspolder
Na een aankondiging in K&L van 1959 startte
in 1962 de vervaardiging van de Hoogtekaart
van Nederland op 110.000 en met 1 punt per
ha. De Meetkundige Dienst van de
Rijkswaterstaat zorgde voor de productie en
had zelfs tijdelijk een afdeling Hoogtekaart.
De Topografische Dienst van Defensie
reproduceerde de kaart en gaf deze uit. De
chef van de Topografische Afdeling van de
Topografische Dienst in toen ook nog Delft,
J. Ooms, schreef in KNAG Geografisch
Tijdschrift II 1968 1 een artikel 'Hoogtekaart
van Nederland'. Geodesia 1968-6 herhaalde
het. Ooms plaatste daarbij als illustratie een
fragment van het blad 38AZ. Het ging om een
deel van de toenmalige gemeente Nieuwerkerk
aan den IJssel. Het hierbij geplaatste fragment
uit dat fragment toont het meest zuidelijke
puntje van de Zuidplaspolder (anno 1840, in
totaal 4170 ha) waar nu het gemeentehuis van
Zuidpias en de helft van het NS-station
Nieuwerkerk aan den IJssel staan.
Het idee om een hoogtekaart van de
Zuidplaspolder te maken - met welke
specificaties dan ook - was ouder, maar lijkt
toen niet te zijn doorgegaan. De collectie
Varia op het streekarchief Midden-Holland
bevat onder nummer 940 twee kopietjes van
minuutbrieven daarover uit 1947 resp. 1948.
Ze geven een aardig beeld van hoe tegen
meet- en karteerkosten werd aangekeken.
Op 12 maart 1947 schreven dijkgraaf en
heemraden aan de directeur van de Cultuur
technische Dienst van het ministerie van
LVV in Utrecht. Men had een rapport gehad
over een eventuele hoogtekaart, maar de kosten
van 6.000,- waren een onoverkomelijk
bezwaar. Dijkgraaf en heemraden wilden het
nut van de kaart niet onderschatten, maar
zagen de urgentie van het bezit ervan nog niet
in.
Op 3 november 1948 schreef men naar de
hoofdingenieur van de Provinciale Waterstaat
in Zuid-Holland. Van ir. A.G. Bruggeman van
zijn dienst had men vernomen dat die de
hoogtekaart van de Zuidplaspolder voor haar
rekening wilde nemen "indien de polder zorgt
voor de hulp van een paar arbeiders bij het
doen der opmetingen, welke door genoemde
heer Ingenieur wordt geschat op 140 a 150
mandagen Dijkgraaf en heemraden maakten
daar graag gebruik van en de provincie
ambtenaren konden zich in verbinding stellen
met hun opzichter J.W. Schuddebeurs.
Hoe dat afliep is uit de inventarissen van
archieven van de Zuidplaspolder en van
opzichter J.W. Schuddebeurs, nu beide bij
het hoogheemraadschap van Schieland en
de Krimpenerwaard, op de website
www.archieven.nl niet zomaar te achterhalen.
Intussen is dankzij het AHN wel bekend dat in
de Zuidplaspolder het laagste punt - de laagste
hectare van NAP -6.76 m - van Nederland en
naar vaak stellig wordt beweerd ook van de
EU ligt, maar dat kan met de Deense polder
Lammefjord worden betwist. Zie op www.
hollandsecirkel.nl ook de button Geodetische
Monumenten Nederland met nog een hoogte
van -6.74 NAP en veiligheidshalve nog steeds
de woorden 'Tekst volgt'....
Adri den Boer
91
5.9
-5-8,
5
<6.0
•5,6
-6.1
-5.4
^b,2
5.9
5.5
Hoogtekaart van tegen 1968 van meest zuidelijke
puntje van de Zuidplaspolder