Bij de expositie is een catalogus verschenen. Deze is uitsluitend te koop is in het Stadhuismuseum, prijs €5,-. Op kaarten in moderne atlassen wordt het noorden vaak aan de bovenkant van de kaart geprojecteerd. Dit is niet altijd het geval geweest. In de 16e en 17e eeuw werden ook kaarten vervaardigd met juist het westen boven. Dat werd gedaan vanuit esthetische overwegingen of omdat de kaart dan beter in het fonnaat van de atlas paste. De expositie toont een aantal topstukken waarbij Zeeland letterlijk en figuurlijk 'boven' staat. (www.devierschaar.nl) Landmeterskaart op 'Slavernij verbeeld' Dit jaar is het 150 jaar geleden dat in de Nederlandse koloniën de slavernij werd afgeschaft. De tentoonstelling 'Slavernij verbeeld' bij de Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam sluit aan bij de officiële herdenking van het Nederlandse slavernijverleden. Slavernij verbeeld is t/m 22 september 2013 te zien bij de Bijzondere Collecties van de UvA. Een prominente plek is er voor een landmeterskaart: 'Algemeene kaart van de Colonic of Provintie van Suriname. Omdat de bestaande kaarten van de kolonie niet meer toereikend waren zaten de directeuren van de Sociëteit van Suriname al lang verlegen om een goede nieuwe kaart. Plantage-eigenaren stoorden zich namelijk weinig aan de voorschriften ten aanzien van het meten van hun gronden en het registreren ervan. In 1734 liet Alexander de Lavaux - vaandrig in dienst van de Sociëteit en gezworen landmeter van Suriname - de directeuren weten dat hij al twee jaar bezig was met een nieuwe kaart, die bovendien al bijna gereed was. Op hun verzoek werd de kaart in 1737 in Amsterdam gegraveerd. De kaart, waarvan het noorden onder ligt, omvat in het bijzonder het cultuurgebied langs de Suriname- en Coimnewijne rivieren. Er zijn 436 plantages op aangegeven, die opgenoemd worden in de legenda, vergezeld van opgaven over oppervlakten en eigenaars. Voor het eerst staan alle cultuurgebieden in de omgeving op één kaart ingetekend. In de binnenlanden zien we o.m. 'wegloopers doipen' die inbrand staan en andere getuigenissen van acties tegen Kaart van Suriname van Alexander de Lavaux, 1737 (www.geheugenvannederland.nl) 147

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

De Hollandse Cirkel (DHC) | 2013 | | pagina 45