via spoorwegen te gaan ontsluiten.10 Verder
dan. overigens succesvolle, rijproeven in de
stad en de omgeving11 kwam het niet, want
gaande die proeven bood het opkomende
elektromagnetisme zicht op een doelmatigere
'beweegkracht' voor het wegvervoer, en
Stratingh en Becker verlegden hun aandacht
dienovereenkomstig.12 Vermoedelijk als
gevolg van de verschuiving van Stratinghs
belangstelling van het w egvervoer naar
de loodwitfabricage,13 kwam het wat een
'elektrische auto' betreft toen niet verder
dan een model. Koning Willem I, bij wie de
ontwikkeling van de verkeersinfrastructuur
hoog op de agenda stond, beloonde Beckers
inzet in augustus 1836 nog met een
aanmoedigingspremie vanf. 600,-, bedoeld
om de getalenteerde, niet bemiddelde
instrumentmaker voor Groningen en, in het
bijzonder, voor de hogeschool te behouden.14
Becker had overigens geen plannen om te
vertrekken, want in januari had hij samen met
zijn vrouw - de in Nortmoor in Oost-Friesland
geboren Henrietta Klaskea Penning - op de
zuidelijke hoek van de Oude Ebbingestraat
en de Hofstraat voor f. 2.415,- nog een eigen
pand met werkplaats gekocht.15 Dat was niet
ver van de Ossemnarkt, waar prof. Stratingh
op 12 juni 1837 de koning - op bezoek
in Groningen - mocht ontvangen om het
bekroonde 'stoomrijtuig voor gewone wegen'
te bezichtigen en om getuige te zijn van
"directe proefnemingen met de werking van de
door de heeren Stratingh en Becker tot stand
gebrachte modellen van electro-magnetische
beweegkracht".16
"Een werkman, wiens naam Bekker is, een
buitengewoon bekwaam instrumentmaker"
(inspecteur A. Lipkens te 's-Gravenhage)
Zelf kreeg Becker een maand later bezoek
van inspecteur Antoine Lipkens, gewezen
ingenieur-verificateur van het Kadaster, die
als adviseur inzake werktuig- en scheikunde
bij het Ministerie van Binnenlandse Zaken,
eind mei een welomschreven opdracht
ter bevordering van de invoering van het
metrieke stelsel van maten en gewichten had
gekregen.17 In hoofdlijnen betrof die opdracht
(1) het jaarlijks verifiëren en zo nodig laten
justeren van de gewichten en balansen in
gebruik bij 's-Rijks Munt, de kantoren van
waarborg en de essayeurs, (2) instructie in
het verifiëren van precisiebalansen aan de
arrondissements-ijkers, (3) de jaarlijkse
controle van de balansen en meetwerktuigen
van die ijkers zelf en ten slotte (4) het onder
zijn - Lipkens - toezicht "door eene bekwame
Ingenieur Antoine Lipkens, 1782-1847
(TUDelft Library, Bijzondere Collecties)
10 M. Hartgerink-Koomans, "Het Groninger stoomwagentje", Groningse Volksalmanak 1957, p. 76-84
11 Willem Kooijmans, "De Proefvaarten van de Heeren Stratingh en Becker", Conam Bulletin 13 (2003), nr. 4, p. 30 e.v. en 20
(2010), nr. 4, p. 7 e.v.
12 Groneman
13 G.P.J. Verbong, "Gescheiden paden 1813-1842". In: H.W. Lintsen e.a. (red.), Geschiedenis van de techniek in Nederland. De
wording van een moderne samenleving 1800-1890, deel V, Zutphen 1994, p. 51-83
14 Hartgerink-Koomans
15 Groninger Archieven, Notarissen te Groningen, notaris H. Trip (inv. nr. 202), akte 1836 nr. 21, 28/1-1836
16 Ned. Staatscourant 20/6-1837
17 KB 27/5-1837 nr. 82
108
