hand" doen vervaardigen van prccisicbalansen.
daar waar de arrondissements-ijkers die
nodig zouden hebben voor het verifiëren
van precisiegewichten, zoals in gebraik bij
goud- en zilversmeden. Het laatste punt was
voor Lipkens aanleiding geweest om zijn
minister toestemming te vragen voor een
reis naar Groningen.18 Daar zou zich "een
werkman" hebben gevestigd "over wiens
bekwaamheid in het vak der constructie van
wis- en natuurkundige instrumenten met
veel lof door alle deskundigen die zijn werk
kennen gesproken wordt". Deze werkman,
"wiens naam Bekker is", had voor de Leidse
hoogleraar natuur- en sterrenkunde P.J.
Uylenbroek - vriend van Lipkens19 - al een
balans met twee gewichten vervaardigd en hij
maakte niet alleen essay(eurs)balansen, maar
ook andere soorten weeg- en meetwerktuigen.
In Groningen trof Lipkens "een buitengewoon
bekwaam instrumentmaker", die weeg
werktuigen vervaardigde waarvan de
nauwkeurigheid gelijk, zo niet beter, was dan
van wat in Londen, Parijs en elders in het
buitenland werd geboden. En dat voor een zeer
matige prijs.20 De eerste kennismaking was de
opmaat voor een vruchtbaar contact, waarbij
Lipkens werd verzekerd van de gewenste
balansen en Becker gelegenheid kreeg de
rijksoverheid in zijn klantenkring op te nemen.
In de ervaren en gezaghebbende technicus
Lipkens zag Becker de stimulerende kracht
voor zijn onderneming, min of meer zoals prof.
Stratingh hem in de jaren daarvoor voor het
voetlicht had gebracht.
In 1838 had Lipkens ook al ander werk voor
Becker. In commissie met prof. Uylenbroek en
de wiskundige R. Lobattto zou hij in augustus
naar Parijs vertrekken voor de vergelijking
van de Nederlandse kopie-standaarden voor
lengte (de meter) en gewicht (de kilogram)
met de officiële internationale standaarden.
Wat de nieter betreft, was een comparator
met meetmicroscopen daarbij onmisbaar en
Becker kon die. nog net op tijd, in juli leveren;
met de groeten aan prof. Uylenbroek en de
mededeling dat diens heliostaat "al een stuk op
den weg" was.21 Persoonlijk zou Uylenbroek
niet veel meer aan de heliostaat hebben, want
in november 1837 had lector F. Kaiser - later
directeur van de Leidse sterrenwacht - het vak
sterrenkunde al van de professor overgenomen.
Gaandeweg zag Becker in de toenemende
vraag naar precisiebalansen, zoals voor
de ijk en de kantoren van waarborg, zeker
bestaansmogelijkheden voor de toekomst,
maar hij zou dan ook gelegenheid moeten
hebben om gewone balansen voor kooplieden
en apothekers te maken, zoals hij vroeger deze
soort goedkope balansen voor "minder soort
menschen" geleverd had. Daartoe behoefde
hij niet alleen bescherming van zijn producten
door octrooi, maar hij had voor de productie
ook een ruimere werkplaats dan in de Oude
Ebbingestraat nodig.22 Op Lipkens kon
Door Becker vervaardigde precisiebalans
(TU Delft Library, Bijzondere Collecties)
18 Nationaal Archief, Archief Lipkens (verder afgekort als NA Lipkensinv. nr. 28, brief 18/7-1837 Lipkens aan minister van
Binnenlandse Zaken
19 Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek deel II, Leiden 1912, kol. 826
20 NA Lipkens, inv. nr. 32, brief 24/7-1837 minister van Binnenlandse Zaken aan Lipkens
21 Idem, brief 12/7-1838 Becker aan Lipkens
22 Idem, inv. nr. 4, brief 16/2-1840 Becker aan Lipkens
109
