Sloeploden in de Oost
w
NIEUW-GUINEA
Wigo van Gent
In een bijna grijs verleden heb ik een verhaaltje
over 'mijn eerste zelfstandige hydrografische
opneming' in ons lijfblad DHC (2001-2, pagina
2 e.v.) geschreven. Daarin deelde ik terloops
mee, dat we in de terreinen (gebieden van de
hydrografische opneming) waarin we eerst de
bakens van de triangulatie hadden opgetuigd
bij terugkeer van weggeweest die bakens
ongeschonden aantroffen. Daardoor konden
we, nu aan boord van het toumeejacht van
de gouverneur "Oranje" en de beschikking
hebbend over een motorsloep met echolood
afkomstig van Hr. Ms. Snellius, vrijwel
onmiddellijk met het lodingwerk beginnen.1
In mijn reactie op het artikel in DHC 2013-1
pagina 5 e.v. heb ik al een beetje aangekondigd
dat ik over het hoe en waarom van het
lodingwerk nader in zou gaan. Ik besef dat
over 20 of 30 jaar bijna niemand meer heeft
meegemaakt hoe dat in z'n werk ging en
dit is dus een mooie aanleiding om dat vast
te leggen. Er is niks tegen vooruitgang en
ontw ikkeling, die moet er zeker zijn. Maar we
willen ook wel weten hoe het vroeger was.
Nieuw-Guinea
We gaan dus een dagje loden zoals dat
destijds in 1962 aan de westkust van
Nederlands Nieuw-Guinea gebeurde. Tot
de voorbereidingen daarvoor behoort het
gereedmaken van het sloepsblad, dat
is een kladversie van het uiteindelijke
constructieblad als basis voor het
minuutblad. Dat sloepsblad hadden we in
Merauke al gemaald en op een tekenplank
bevestigd. Dit sloepsblad bevat alle bakens en/
of kenbare punten, met
hun verbindingslijnen
en middelloodlijnen op
dezelfde schaal als het
constructieblad.
Verder moest er
meegenomen worden
op de sloep: twee
lodingsextanten, een
horloge ingesteld op de
boordtijd. lodingboekje,
tekenmateriaal, waaronder
passer en gradenboog,
en natuurlijk ook enig
proviand en drinken
voor onderweg. De
sloep werd bemand
door een roerganger,
een motordrijver, een
opsclirijver (meestal
een seiner of telegrafist,
omdat die het beste
snel kunnen reageren
en schrijven en dat was
S3
WJHWB
O RONG X.
V0&ELK0P
WÜ'JW
JAPEN
GFF-LV/NK
BAAt
VAC CLUERW
WISSEL', W
-
'v-
■Gcera
KA l-EI L
M ANC
AflU EIL
MFRA
PA PU
(TERR
FREDLRiK HE
EIL
ERAUKE
ARAFURA ZEE
TO ARCS S!
SCHAAL I 20.000.000
Nederlands Nieuw-Guinea
1 Op dezelfde bladzijde (4) van dat artikel staat ook een foto met een foutief onderschrift. Dat moet luiden "GPV
(Gouvernements Patrouillevaartuig) Tasman aan de grond".
186
